Teleskopi hapësinor Euclid, i cili i përket Agjencisë Hapësinore Evropiane ESA, ka fotografuar hapësirën për herë të parë dhe ka dërguar foto testuese.
ESA nisi Euclid më 1 korrik me qëllimin për të kërkuar për materien e errët dhe energjinë e pakapshme, të cilat përbëjnë përkatësisht afërsisht 27 dhe 68 përqind të universit.
Misioni i Euclidit përfshin vëzhgimin e hapësirës nga pika strategjike e favorshme e Lagranzhit (L2), e cila është gjithashtu vendndodhja e James Webb, teleskopi hapësinor më i fuqishëm në histori, shkruan Katror.info.
Mundesh me e lexu edhe…
Fotot e reja janë fotografi të detajuara të qiellit të natës dhe tregojnë yje të panumërt, grupime yjesh dhe galaktika të shpërndara në hapësirë. Këto imazhe testuese mbulojnë një pjesë të qiellit që është më e vogël se Hëna e plotë.
“Pas më shumë se 11 vitesh të projektimit dhe zhvillimit të Euclid, është jashtëzakonisht emocionuese të shohësh fotot e para. Është edhe më mahnitëse kur mendojmë se po shohim vetëm disa galaktika me konfigurim minimal të sistemit. Euclidi plotësisht i kalibruar do të mundësoi vëzhgimin e miliarda galaktika dhe krijimin e hartës më të madhe 3D të qiellit ndonjëherë”, tha menaxheri i projektit Giuseppe Racca.
Fotot e provës nuk u përpunuan, prandaj janë të dukshme vija të ndryshme të shkaktuara nga “artefaktet e padëshiruara” si rrezet kozmike. Megjithatë, të gjitha fotografitë e ardhshme shkencore do të përpunohen dhe ngjyrosen me kujdes për të rritur joshjen e tyre shkencore.
Fotot e para janë bërë duke përdorur dy kamera, përkatësisht instrumentin VISible (VIS) dhe spektrometrin dhe fotometrin infra të kuqe (NISP).
NISP do të fotografojë galaktikat në dritën infra të kuqe dhe do të masë sasinë e dritës së emetuar nga galaktikat në gjatësi vale të ndryshme. Këto të dhëna mund t’i ndihmojnë shkencëtarët të përcaktojnë se sa larg janë galaktika të caktuara.
Kamera VIS do të përdoret kryesisht për të përcaktuar formën e miliarda galaktikave në univers.
Ekipi i misionit theksoi se fotot kanë një rëndësi edhe më të madhe sepse ato janë realizuar pavarësisht një problemi që ka lindur pak kohë pasi instrumenti VIS është aktivizuar për herë të parë. Ekipi vëzhgoi “një model të papritur të dritës që kontaminonte fotografitë”.
Hulumtimi i mëvonshëm zbuloi se ishte vetëm rrezet e “humbura” të diellit që depërtuan në teleskop, me shumë gjasa përmes një hendeku të vogël. Ky problem mund të zgjidhet duke bërë foto nga këndvështrime të caktuara.
Gjatë muajve të ardhshëm, ekipi i misionit do të testojë dhe vlerësojë performancën e përgjithshme të teleskopit në gjuetinë e lëndës së errët. Pasi të përfundojë faza e verifikimit të performancës dhe komisionimit, Euclidi do të fillojë vëzhgimet e tij shkencore, të cilat do të përfshijnë krijimin e një harte 3D të universit për të kuptuar më mirë natyrën enigmatike të materies së errët dhe energjisë së errët.
Fotot e provës shërbejnë si një pasqyrë e potencialit të madh të teleskopit.
“Jam i bindur se ekipi do të jetë në gjendje të përdorë Euclidin dhe të zbulojë shumë për 95 për qind të universit për të cilin ne dimë kaq pak”, tha Josef Aschabacher, drejtor i agjencisë ESA./Katror.info
Përgatiti:
