Shkencëtarët në CERN kanë bërë një zbulim të rëndësishëm në zgjidhjen e enigmës së antimateries , e cila do të japë një përgjigje për atë që i ndodhi Universit gjatë fazave të hershme të krijimit të tij.
Antimateria është e kundërta e materies, prej së cilës përbëhen gjithçka që shohim në Univers (si yjet dhe planetët), por edhe njerëzit.
Modelet teorike parashikojnë se sasi të barabarta të materies dhe antimateries u krijuan në Big Bengun që krijoi Universin.
Mundesh me e lexu edhe…
Teorikisht, materia dhe antimateria duhet të kishin asgjësuar njëra-tjetrën, duke lënë vetëm dritë. Pse nuk ndodhi është një nga misteret e mëdha të fizikës, raporton BBC.
Por nëse gjithçka rreth nesh përbëhet nga materia, ku është antimateria?
Për vite me radhë, fizikantët janë përpjekur të zbulojnë dallimet e tyre, për të shpjeguar se si u krijua Universi. Nëse, për shembull, një objekt i bërë nga antimateria “rritej” në vend që të binte për shkak të gravitetit, ai do të hidhte në erë gjithçka që dimë për fizikën.
Çfarë kanë zbuluar shkencëtarët në CERN
Materia dhe antimateria i përgjigjen gravitetit në të njëjtën mënyrë, shkencëtarët në CERN kanë zbuluar, duke konfirmuar për herë të parë se atomet e antimateries bien poshtë.
Le të shohim së pari se çfarë është materia dhe antimateria.
Atomi më i thjeshtë i materies është hidrogjeni i cili ka një proton, me ngarkesë elektrike pozitive, në bërthamë dhe një elektron, me ngarkesë negative, që rrotullohet rreth tij. Në antimaterie, ngarkesat elektrike janë të kundërta.
Për shkak se antimateria ekziston vetëm në kohë të shkurtër në Univers (dhe në laboratorin në Tokë), ekipit të shkencëtarëve iu desh ta përgatisnin atë në një formë të qëndrueshme dhe afatgjatë.
Në CERN ata përdorën antihidrogjen, i cili ka një proton të ngarkuar negativisht, antiprotonin, në bërthamën e tij dhe një elektron të ngarkuar pozitivisht, pozitron, që rrotullohet rreth tij.
Pajisja e CERN-it fillimisht ngadalëson antiprotonet dhe pozitronet dhe më pas i “bën në kurth” në një fushë magnetike në mënyrë që të mos bien në kontakt me materien dhe të zhduken.
Kur fusha është e fikur, atomet e antihidrogjenit lëshohen dhe sensorët në pajisje zbulojnë nëse, për shkak të gravitetit, ato kanë rënë “lart” ose poshtë.
Disa teoricienë kanë parashikuar se antimateria mund të bjerë “përpjetë”. Megjithatë, shumica e njerëzve, dhe veçanërisht Albert Einstein në Teorinë e tij të Përgjithshme të Relativitetit, thonë se ajo duhet të sillet saktësisht si materia dhe të bjerë poshtë.
Studiuesit e CERN-it kanë konfirmuar tani, me shkallën më të madhe të sigurisë deri më sot, se Ajnshtajni kishte të drejtë. Por vetëm për shkak se antimateria nuk bie lart nuk do të thotë se ajo bie me të njëjtin ritëm si materia./Katror.info
Përgatiti:
