Hulumtimi mbi të dhënat e reja, të mbledhura përmes imazheve satelitore dhe radarëve depërtues në tokë, zbulon shenja befasuese të aktivitetit vullkanik në Mars, në kundërshtim me besimet e mëparshme.
Analiza e të dhënave të kryera në fushën e njohur si Elysium Planitia zbulon se aktiviteti vullkanik ka qenë i pranishëm brenda 120 milion viteve të fundit, me disa nga ngjarjet që shkojnë vetëm një milion vjet më parë. Ky zbulim sugjeron se Marsi mund të ketë aktivitet nëntokësor.
Përveç veçorive vullkanike, peizazhi i rajonit tregon edhe gjurmë të ndërveprimit midis llavës, akullit ose ujit që rrjedh. Këto gjetje nxisin më tej interesin e shkencëtarëve për mundësinë e jetës në këto zona, pasi peisazhet tokësore që kombinojnë aktivitetin vullkanik me praninë e ujit në Tokë, shpesh janë të mbushura me jetë të ndryshme mikrobike.
Elysium Planitia, sipas studiuesve, duket se ka pasur shumë më tepër aktivitete vullkanike sesa mendohej më parë, duke sugjeruar se mund të ketë aktivitet vullkanik edhe sot. Joana Voigt, një shkencëtare planetare nga Laboratori i Propulsionit Jet të NASA-s, e cila udhëhoqi kërkimin së bashku me shkencëtarin planetar Christopher Hamilton nga Universiteti i Arizonës, thekson rëndësinë e Elysium Planitia për të kuptuar lidhjen midis karakteristikave të jashtme dhe dinamikës së brendshme që manifestohet përmes shpërthimeve vullkanike.
Ky hulumtim mundësoi hartimin dhe rindërtimin e rrjedhave individuale të llavës në Elysium Planitia në formatin 3D, duke zbuluar se peisazhi përbëhet nga materiale nga më shumë se 40 ngjarje vullkanike që përfshijnë periudhën prej 120 milionë deri në 1 milion vjet. Disa nga këto ngjarje ishin spektakolare, me vërshimet e bazaltit të shkrirë që formuan karakteristika të mëdha gjeologjike.
Megjithëse Marsi aktualisht duket i thatë, vrimat që lejuan rrjedhjen e llavës mund të kenë shkaktuar njëkohësisht përmbytjen e ujërave nëntokësore, duke krijuar ngjarje shpërthyese që i dhanë formë peisazhit. Paralelet midis Marsit dhe Tokës tregojnë mundësinë e jetës në mjedise të tilla, ku aktiviteti vullkanik dhe prania e ujit shpesh inkurajojnë jetën mikrobike. Gjetjet e reja sugjerojnë gjithashtu se rezervuarë të mëdhenj të akullit të ujit mund të ekzistojnë nën sipërfaqen e Elysium Planitia, madje edhe në epokën moderne.
Si përfundim, eksplorimi i rajonit Elysium Planitia po rezulton vendimtar jo vetëm për të kuptuar historinë vullkanike të Marsit, por edhe për gjetjen e burimeve të mundshme të ujit në Planetin e Kuq./Katror.info
Përgatiti:
