Në një botë që ndryshon me shpejtësi, janë të rinjtë ata që shpesh janë në pararojë të inovacionit, guximit dhe vizionit për një të ardhme më të mirë.
Të shumtë janë të rinjtë shqiptarë që kanë sfiduar kufijtë dhe veten duke dashur t’i flasin botës me arritjet e tyre. Një shembull i tillë i guximit dhe përkushtimit është edhe Blerta Dodaj, studentja 21-vjeçare me origjinë shqiptare e cila është pjesë e komunitetit të Harvardit dhe MIT-it, e cila javën e shkuar prezantoi në Harvard Innovation Labs idenë e krijimit të një robot ujor me inteligjencë artificiale për të ulur nivelin e ndotjes në ujëra. Koncepti i idesë së Blertës, CleanWatts AI, konsiston në krijimin e një robot ujor autonom, i pajisur me inteligjencë artificiale, sensore multispektralë dhe krahë robotikë të dizajnuar për të pastruar ujërat, shkruan Business Magazine Albania.
Na tregoni pak për veten – kush është Blerta Dodaj dhe si u gjendët në Harvard?
Mundesh me e lexu edhe…
Unë jam 21 vjeçe dhe aktualisht po bëj shkollën e biznesit në një institucion akademik në Kaliforni. Unë e dua shumë dijen dhe librat, dhe lexoj shumë. Kur isha në gjimnaz, përveç klubeve që kisha hapur dhe drejtoja, krijova grupin tim të casting jashtë gjimnazit, drejt në tregun e punës (Alex’s Casting), anëtarët e të cilit fillimisht ishin shokët dhe shoqet e mia, e pastaj u bëmë më shumë. Këto anëtarë merrnin pjesë nëpër projekte televizive si reklama, filma si protagonistë ose si figurantë. Përveç shkollës sime, mua më pëlqejnë shumë artet dhe di të këndoj shumë mirë. (Fun Fact: Në 2022 kam qenë bërë scouted nga America’s Got Talent, por vetëm aq.( Qesh).
Në verën e vitit 2023, pasi plotësova aplikimin tim dhe dorëzova dokumentat e kërkuara, u pranova në Harvard DCE dhe mora statusin si studente e regjistruar aty, bashkë me emailin tim dhe Harvard ID-në time. Unë jam angazhuar shumë me komunitetin e Harvard dhe MIT, dhe kam qenë pjesë e shumë aktiviteteve/organizatave të tyre, ku kam pasur mundësinë të njoh dhe të punoj me studentë nga ato dy shkolla dhe të tjera (Yale, Vassar, University of Pennsylvania).
Në periudhën (nëntor-maj) isha e vetmja shqiptare e përzgjedhur për programin e mentorimit nga Harvard W3D & Harvard AIH. Më pas u përzgjodha si një nga 42 liderët në radhët e studentëve për të punuar si design lead në konferencën WIC, e cila u organizua në prill të këtij viti në Harvard Kennedy School. Aty njoha një ndër mikeshat e mia të mira, e cila më ka mbështetur shumë gjatë kësaj periudhe. Gjithashtu, jam anëtare e MIT Women’s League dhe në të njëjtën periudhë u bëra pjesë e EPP (English Partner Program) për Spring 2025 nga MIT, ku 2 persona (një student i MIT dhe një anëtar i MIT Women’s League takohen bashkë dhe praktikojnë anglishten). Unë aktualisht shkruaj artikuj për revistën “Les Adore”, një produksion me +20 studentë nga Yale, Harvard, Vassar, i themeluar nga një studente e Harvard.
Si lindi pasioni juaj për teknologjinë dhe zgjidhjet inovative në mbrojtje të mjedisit? Ju pak ditë me parë keni prezantuar në Community Pitch Event të organizuar nga Harvard Innovation Labs, idenë time për një robot autonom ujor. Si funksionon ky robot? Çfarë e bën atë unik?
Në Janar të këtij viti u përzgjodha si një ndër 500 studentët pjesëmarrës (nga Harvard, MIT, Stanford, etc.) në Climate Venture Class nga Harvard Innovation Labs. Aty për dy muaj mësova më shumë mbi zgjidhjet inovative për problemet klimatike. Çdo sesion mësimor drejtohej nga një eksperte e Harvard ILab, dhe zakonisht kishim të ftuar të njohur që flisnin rreth temave të ndryshme në lidhje me biznesin (p.sh, ish CTO të Meta, etj.) Në përfundim të klasës, disa studentë prezantonin idetë e tyre të biznesit në lidhje me klimën përballë ekspertëve të I-Lab dhe një investitori strategjik. Unë isha pjesë e Community Event Pitch të premten e kaluar, dhe prezantova idenë e CleanWatts AI.
CleanWatts AI është një robot autonom ujor, i ndërtuar në formën e një droni modular, i pajisur me inteligjencë artificiale të integruar dhe sensorë të avancuar multispektralë.
Platforma do të përbëhet nga një strukturë flotante modulare, që mund të konfigurohet sipas nivelit të ndotjes dhe tipologjisë së terrenit ujor. Sistemi përfshin motorrë elektromagnetikë të drejtuar nga algoritme të optimizuara të navigimit, njësi për analizë të të dhënave në kohë reale dhe krahë robotikë me aktuatorë me presion të kontrolluar, të cilët identifikojnë dhe selektojnë mbetjet e ngurta për grumbullim.
Moduli AI përdor algoritme të mësimit të makinerisë (machine learning) për të analizuar përbërjen e mbetjeve, për të parashikuar shtrirjen e ndotjes dhe për të optimizuar rrugët e pastrimit. Sistemi energjetik mbështetet nga panele diellore fleksibël dhe bateri litium-jon, të menaxhuara nga një sistem BMS i personalizuar, duke siguruar autonomi të zgjatur në kushte të ndryshme mjedisore. Për më tepër, roboti do të mund të telekomandohet në mënyrë manuale nga përdorues të trajnuar, nëpërmjet një telekomande fizike ose një platforme virtuale ndërvepruese.
Cili është qëllimi afatgjatë i këtij projekti dhe çfarë impakti synon të krijojë në shkallë globale?
Ideja është që të zhvillojmë një program intuitiv për telekomandim në distancë, që do t’u lejojë operatorëve të angazhohen në procesin e pastrimit në kohë reale, nga çdo vend në botë. Ky është koncepti i idesë sime.
A ka ndikuar identiteti juaj si shqiptare në rrugëtimin profesional dhe në vendimmarrjet gjatë karrierës ndërkombëtare? Çfarë do t’i thonit të rinjve shqiptarë që kanë ide, por hezitojnë të hedhin hapin për t’i prezantuar ato ndërkombëtarisht?
Unë e kam parë gjithmonë prejardhjen time nga Shqipëria si një aset në shkollë/internshipet që kam bërë jashtë vendit. Deri më tani, asnjëherë nuk jam ndjerë e paragjykuar për këtë të fundit. Kam pasur fatin të punoj/studioj në ambiente shumë gjithëpërfshirëse dhe plot diversitet, ku prejardhja jote nuk ka rëndësi më shumë se sa çfarë vlerash sjell ti në atë institucion.
Ndihem shumë falenderuese ndaj Zotit që më ka rrethuar me shumë mundësi që më ndihmojnë që të zhvillohem akademikisht, profesionalisht, personalisht, dhe shpirtërisht. Ndonëse kur isha më e vogël, herë pas here dekurajohesha, dhe thoja me vete “Ah, sikur të kisha lindur në një vend tjetër përveç Shqipërisë”, tani jam e bindur plotësisht se po të mos isha lindur e rritur në Shqipëri, dhe po të mos kisha kaluar vështirësitë që kam kaluar, nuk do të kisha patur kurrë mundësinë të përjetoj këto gjëra tani.
Prandaj duhet të jemi falenderues dhe jo fajësues ndaj Zotit për rrethanat në të cilat ndodhemi. Dua t’i inkurajoj moshatarët e mi që të investojnë në edukimin e tyre dhe ta duan dijen shumë shumë shumë. /Katror.info
Marrë nga Business Magazine Albania.
Përgatiti:
