Silicon Valley ka lënë në hije rivalët e tij transatlantik. Por ndërsa inteligjenca artificiale po fuqizohet, disa drejtues të industrisë së teknologjisë besojnë se ajo mund t’u ofrojë startupeve evropiane një mundësi për t’u bërë Google i ardhshëm.
Arthur Mensch është pjesëtarë i një brezi të ri sipërmarrësish që shpresojnë të zgjidhin një problem të kahershëm në ekonominë evropiane: dështimin e saj për të prodhuar një gjigant teknologjik të stilit të Silicon Valley.
31-vjeçari francez është CEO i Mistral, një startup që arriti një vlerë prej 240 milionë euro në rrethin e parë të financimit, vetëm katër javë pasi u themelua. Mensch beson se inteligjenca artificiale (AI) do ta vendosë Evropën në të njëjtin nivel me konkurrentët e saj dikur të pakapshëm ‘përtej pellgut’.
Mundesh me e lexu edhe…
Mistral po zhvillon modele të mëdha gjuhësore – teknologjinë që mbështet mjetet e AI si ChatGPT – dhe Mensch beson se kjo mund të nxisë më tej iniciativën në Evropë mes një vale të re startupesh. “Duke pasur parasysh mjetet e reja që kemi në duart tona si modele të mëdha gjuhësore, gjithçka duhet të rindërtohet rreth tyre. Kur diçka duhet të rindërtohet, kjo u jep një përparësi lojtarëve të rinj sepse ata mund të zhvillohen shpejt”, tha Mensch për The Guardian.
Mensch, meqë ra fjala, një ish-punonjës i njësisë së inteligjencës artificiale të Google (DeepMind), është pjesë e një ‘diaspore’ të madhe teknologjike evropiane që grumbulloi njohuri dhe përvojë në kompanitë amerikane, dhe tani ajo po ecë në rrugën e saj.
Gabriel Hubert është pjesë e asaj vale transatlantike të të kthyerve dhe gjithashtu një sipërmarrës që merret me AI; 39-vjeçari francez u kthye nga Kalifornia për të themeluar Dust në Paris, një startup që ndërton asistentë të brendshëm për kompanitë e mundësuara nga inteligjenca artificiale. “Nëse shikoni tani themeluesit e disa prej startup-eve në Berlin, Londër dhe Paris, shumë prej tyre janë ish-operatorë nga kompanitë amerikane të teknologjisë ku ata ishin në krye të kompanisë ose në pozita kyçe drejtuese”, thotë ai.
Evropa është një lider botëror në një sërë industrish – nga moda te farmaceutika, makinat dhe aviacioni – por ka dështuar në teknologji, pavarësisht fuqisë punëtore të aftë, talentit të jashtëzakonshëm akademik dhe mundësive të ofruara nga tregu i bashkuar, shkruan The Guardian.
Prandaj, nuk ka asnjë ekuivalent evropian me Amazon, pronarin e Google, Alphabet, “prindin” e Facebook-ut, Meta, apo gjigantë të industrisë së teknologjisë si Apple apo Microsoft. Së bashku me Tesla-n e Elon Musk dhe prodhuesin e çipave Nvidia, të ashtuquajturit Shtatë të Madhërishmit kanë hapur një hendek të madh midis Bursës së Nju Jorkut dhe bursave në Londër, Paris dhe Frankfurt.
Mensch dhe Hubert përmendin një sërë arsyesh pse nuk pati sukses revolucionar teknologjik në nivelin e motorit më të madh të kërkimit në botë ose rrjetit social nën udhëheqjen e Mark Zuckerberg. Ata theksojnë fuqinë e sektorit të teknologjisë amerikane në kapërcimin e mijëvjeçarit – si dhe dobësinë krahasuese të Evropës në atë kohë – si arsyet pse Google dhe Facebook depërtuan.
Në SHBA, kishte një komunitet ‘të lidhur ngushtë’ inxhinierësh, dizajnerësh, sipërmarrësish dhe firmash investimi, veçanërisht në Kaliforni, thotë Hubert. Ata ishin në gjendje të identifikonin mundësitë e biznesit dhe t’i ndërtonin shpejt ato në një treg të madh, me ndihmën e një numri fondesh të kapitalit sipërmarrës (VC) me bazë në SHBA – firma investimi që mbështesin startup-et. Facebook në fillim të viteve 2000 dhe Twitter në fund të viteve 2000 arritën të përshtateshin në një infrastrukturë më të gjerë që ‘tashmë kishte ndërtuar kompani të suksesshme teknologjike’.
Clara Chappaz, drejtore e La Mission French Tech, një organ qeveritar që mbështet startup-et franceze, pajtohet se teknologjia amerikane ka përfituar nga qasja në një treg të madh vendas dhe investime.
“Dobësia në krahasim me SHBA-në ka qenë mbështetja financiare për kompanitë,” thotë Chappaz, duke shtuar se qeveria franceze po e trajton këtë me politika që përfshijnë uljen e taksave për kërkime, një taksë të sheshtë mbi fitimet kapitale dhe një plan investimi në vlerë disa miliardë euro.
Ankesa e përjetshme e sipërmarrësve të teknologjisë – dhe argumenti i dëgjuar shpesh pse nuk ka Google evropian – janë investitorët evropianë dhe (mos)gatishmëria e tyre për të rrezikuar.
Mensch, financimi i kompanisë së të cilit duket se dëshmon se oreksi i Evropës për mundësi të reja teknologjike është shtuar, thotë se sfondi i investimeve po ndryshon. Krahasuar me atë që ndodhi 10 vjet më parë në Evropë, ka shumë më tepër oreks për rrezik në investimin në teknologjitë e reja. Prandaj jam optimist se diçka e mirë mund të ndodhë”, thotë ai.
Franca, ashtu si Britania e Madhe, ka shpresa të mëdha për AI. Bashkatdhetari i Hubert, miliarderi Xavier Niel, muajin e kaluar u zotua të investojë 200 milionë euro në inteligjencën artificiale, duke përfshirë një laborator kërkimor dhe kapacitet shtesë kompjuterik, shkruan Katror.info.
Nuk është më e vështirë të gjesh optimistë në sektorin e teknologjisë. Fredrik Cassel është një partner i përgjithshëm në firmën e kapitaleve sipërmarrëse me bazë në Stokholm, Creandum, i cili e përmend Spotify – platformën muzikore në vlerë prej 24 miliardë paund – si një nga shembujt e spikatur të sukseseve të teknologjisë evropiane në dekadat e fundit.
I pyetur pse Evropa nuk ka prodhuar Google, Apple apo Microsoft-in e saj, ai thotë: ‘Është vetëm çështje kohe’. /Katror.info
Përgatiti:
