Një ekip shkencëtarësh japonezë është gati të provojë një ilaç eksperimental që do të mundësonte rritjen e dhëmbëve krejtësisht të rinj, në rast të humbjes ose dëmtimit të dhëmbëve të parë.
Disa lloje peshkaqenësh marrin një grup të ri dhëmbësh çdo disa javë, ndërsa krokodilët, duke pasur parasysh jetëgjatësinë e tyre, rriten disa mijëra prej tyre gjatë jetës së tyre.
Mundësia e zëvendësimit të pafund të dhëmbëve është diçka që nuk është karakteristike për njerëzit, madje as për të gjithë gjitarët e tjerë. Jemi ‘ngulur’ me një paketë prej 32 dhëmbësh që zëvendësojnë dhëmbët e qumështit në fëmijëri.
Mundesh me e lexu edhe…
Tani një ekip shkencëtarësh japonezë është gati të provojë një ilaç eksperimental që do t’u mundësonte njerëzve të rritjen e dhëmbëve krejtësisht të rinj.
Prova klinike është planifikuar për në korrik 2024 dhe pacientët e parë që do të testohen për ilaçin do të jenë pacientët me agenesis të dhëmbëve, një gjendje gjenetike që rezulton në mungesën e tyre. Nëse gjithçka shkon sipas planit, trajtimi do të jetë i disponueshëm për popullatën e përgjithshme që në vitin 2030.
“Ideja e rritjes së dhëmbëve të rinj është ëndrra e çdo dentisti”, tha Katsu Takahashi, kreu i kërkimit dhe kreu i Departamentit të Stomatologjisë dhe Kirurgjisë Orale në Institutin Kërkimor Mjekësor Kitano në Spitalin Osaka. “Unë kam punuar për këtë që kur kam diplomuar”, shtoi ai.
Në një studim të mëparshëm, studiuesit gjetën një antitrup ndaj gjenit-1 të lidhur me sensibilizimin e mitrës (USAG-1) që mund të stimulojë rritjen e dhëmbëve të rinj te minjtë me agenesis.
Shkencëtarët zbuluan se USAG-1 ndërvepron me proteina të tjera për të shtypur rritjen e dhëmbëve. Bllokimi i ndërveprimit mund të çojë në sinjalizimin e proteinës morfogjenetike të kockave (BMP), e cila nxit rritjen e tyre.
Pas këtyre eksperimenteve të minjve nga viti 2018, eksperimentet me ferret patën sukses të ngjashëm dhe rezultuan në dhëmbë të rinj. Kështu, kafshëve u rrit një dhëmb i shtatë i përparmë, me të njëjtën formë dhe përbërje si të tjerët.
“Shpresojmë të hapim rrugën për përdorimin klinik të ilaçit,” tha Takahashi.
Për vite të tëra, shkencëtarët, mes kërkimeve të tjera eksperimentale, janë përpjekur të thyejnë kodin e shprehjes gjenetike që mundëson te kafshët si peshkaqenët rritjen e vazhdueshme të dhëmbëve të tyre.
Studimi origjinal i vitit 2021 u botua në revistën Science Advances. /Katror.info
Përgatiti:
