Në Zvicër, në gjashtë muajt e fundit është transmetuar më shumë muzikë në gjuhën shqipe sesa zvicerane-gjermane. Muzikantët me origjinë shqiptare janë të suksesshëm edhe ndërkombëtarisht, shkruan SRF.
Muzika pop po bëhet më shumëgjuhëshe në mbarë botën, sipas një studimi nga kompania amerikane e mbledhjes së të dhënave Luminate.
Falë internetit dhe shërbimeve të transmetimit, këngët tani janë më të aksesueshme. Kjo promovon diversitetin muzikor. Muzika në gjuhën angleze tani përbën vetëm 56% të transmetimeve globale, krahasuar me 67% në 2021.
Mundesh me e lexu edhe…
Në Zvicër, pothuajse 61% e këngëve të transmetuara në gjysmën e parë të 2023 janë në anglisht, e ndjekur nga gjermanishtja standarde (rreth 15%) dhe frëngjisht (8%). Më pas vjen spanjishtja (4%) dhe italishtja (2%).
Vitin e kaluar, këngët në gjermanishten zvicerane arritën në vendin e gjashtë. Por, në vitin 2023 tani do të ketë një gjuhë tjetër: shqip (1.2%). Diferenca me gjermanishten zvicerane është vetëm 0.1%. Në shifrat aktuale, kjo është 7.5 milionë transmetime më shumë, përcjell albinfo.ch.
Hitet e zviceranes Ilira, e cila ka rrënjë kosovaro-shqiptare, arrijnë mbi 120 milionë transmetime në Spotify në mbi 183 vende. Ajo tani jeton në Britaninë e Madhe, shkruan SRF.
Këngëtarja zvicerane e suksesshme ndërkombëtarisht, Ilira, dyshon se aktivitetet në rrjetet sociale janë një nga arsyet e ndryshimit.
“Në Shqipëri dhe Kosovë ende nuk ka industri muzikore me botues, label dhe kompani promovuese. Kjo është arsyeja pse vetë muzikantët janë shumë aktivë në YouTube dhe të tjera media sociale.”
Më shumë promovim çon në më shumë shikueshmëri. Përveç kësaj, platforma e transmetimit Spotify nuk ka redaksinë e saj në Zvicër. Listat e luajtjes zvicerane janë të kuruara nga Berlini, përcjell albinfo.ch.
Kjo është arsyeja pse këngët zvicerane-gjermane vështirë se arrijnë ndonjëherë në listat ndërkombëtare të luajtjes. Nga ana tjetër, muzikantët shqipfolës kanë më shumë shanse të përfundojnë në një listë të tillë, sepse komuniteti shqiptar është i përhapur në të gjithë botën.
Ava Max si pararoje
Në fakt, muzika e muzikantëve shqiptarë nuk është në rritje vetëm në Zvicër. Emra si Dua Lipa, Bebe Rexha, Ava Max dhe Era Istrefi kanë arritur famë botërore vitet e fundit me këngë në gjuhën angleze dhe shqipe.
Muzikantja e suksesshme amerikane me rrënjë shqiptare, këngëtarja e popit Ava Max duke performuar në MTV EMA në Sevilje, Spanjë, në vjeshtën e 2019.
Ajo ka edhe rrënjë shqiptare: muzikantja Bebe Rexha në një koncert në Londër në fund të korrikut 2023. Rexha së fundmi pati një hit me David Guetta me këngën “I’m Good (Blue)”, shkruan SRF.
Këngëtarja kosovare Era Istrefi, shpesh krahasohet me Rihannën. Në vitin 2018 ajo performoi në ndeshjen finale të Kupës së Botës në Moskë me Will Smith dhe Nicky Jam, përcjell albinfo.ch.
“Muzika shqiptare tërheq shumë kombësi, meloditë janë ndërkombëtare dhe muzika ka ndikime turke dhe perëndimore. Kjo do të thotë se shumë njerëz gjejnë diçka që u pëlqen”, shpjegon Ilira, e cila është rritur në Brienz si vajza e prindërve shqiptarë kosovarë.
Bie në sy se listën e këngëve më të njohura dialektore në Zvicër e kryeson edhe një reper me rrënjë shqiptare: EAZ.
“Muzikën shqiptare nuk e dëgjojnë vetëm të rinjtë, por edhe të moshuarit. Është gjithmonë diçka ndryshe të dëgjosh muzikë në gjuhën amtare, sepse të kthen një pjesë të atdheut të vjetër”, thotë ai për SRF.
Ngritja e yjeve shqiptarë në skenën ndërkombëtare dhe figurat zvicerane të transmetimit e bëjnë të qartë: komuniteti shqiptar ka talent. As ai nuk mund të shpjegojë pse është kështu, thotë Marash Pulaj, reper dhe bashkë-prezantues i emisionit humoristik shqiptaro-zviceran, Fol Shqip Shoë.
Por ndoshta kombësia nuk do të kishte rëndësi.
“Me muzikë, kufijtë mjegullohen. Nëse ju pëlqen melodia dhe kënga, nuk ka rëndësi se në cilën gjuhë është kënduar”, thotë Marash Pulaj./Katror.info
Përgatiti:
