Jo shumë larg bregut të Kenisë, arkeologët detarë besojnë se kanë gjetur mbetjet e një anije që i përkiste Vasco da Gama, lundërtari portugez që gjeti rrugën për në Indi duke kaluar përmes Afrikës.
Ndërkohë që origjina e vërtetë e anijes mbetet e paqartë, ky zbulim do të kishte një rëndësi të jashtëzakonshme për studimin e arkeologjisë detare dhe historinë e eksplorimit evropian.
Ajo u identifikua për herë të parë pranë qytetit të Malindit në vitin 2013 nga Caesar Bita, një arkeolog nënujor në Muzeun Kombëtar të Kenisë, i cili mori një informacion nga një peshkatar lokal, shkruan Good News Network, përcjell Katror.info.
Mundesh me e lexu edhe…
Ishte e ngarkuar në vitin 1497 për të gjetur një rrugë për në ‘Indi’, da Gama ishte i pari evropian që kaloi në Rrugën e Good Hope, përpara se të vazhdonte të lundronte në veri përgjatë bregut të Zanzibarit për të arritur në Indi. Ishte rruga e parë në Indi përmes detit, dhe ajo ndryshoi përgjithmonë civilizimin evropian dhe botëror.
Në udhëtimin e tij të tretë, me disa anije, në vitin 1524, një nga galeonët portugezë, São Jorge, u mbyt diku pranë Afrikës Lindore, por da Gama vdiq nga një sëmundje gjatë udhëtimit, dhe një vendndodhje e saktë për anijen nuk u dha kurrë.
Pas viteve të dokumentimit, Bita ftoi arkeologun nautik portugez Filipe Castro nga Qendra për Ekologjinë e Funksionit në Universitetin e Coimbras për të hetuar mbetjet e anijes. Së bashku, ata besojnë se anija është São Jorge, që do ta bënte atë të parën anije europiane të mbytur në të gjithë Oqeanin Indian.
“Unë mendoj se kjo është një mbytje anijeje unike,” thotë Castro për Live Science. “Është një thesar.”
Në thellësi të vogla prej vetëm 20 këmbësh, kjo anije është e mbrojtur nga popullata lokale, e cila është pjesë e një projekti komunitar arkeologjik dhe të cilën ekipi ka në plan ta trajnojë, në mënyrë që ata të mund të monitorojnë gjetjet dhe të marrin pjesë në regjistrimin dhe analizimin e tyre.
Nga mbetjet e anijes janë nxjerrë dhëmbë elefanti dhe ingota bakri, ndërsa pak dru nga anija ka mbetur. Zhytësit kanë zbuluar copa të trupit të anijes pas hapjes së disa gropave në shtratin e detit, por veçori të tjera mbeten të mbuluara nga korali.
“Është më e madhe sesa çfarë kishim imagjinuar për një anije të shekullit të 16-të,” thotë Castro për Artnet. “Është gjigante. Ndjenja e parë që ke kur e shikon është se do të marrë kohë për ta gërmuar. Me kujdes, duke pasur parasysh detajet.”
Megjithëse ekziston një listë me tetë mbytje anijesh portugeze në ujërat e Malindit, datat e përkohshme të artefakteve tregojnë për katërmujorin e parë të shekullit të 16-të, dhe një anije që ishte në udhëtimin e saj drejt Indisë, në vend që të ishte në udhëtimin e kthimit.
Arkeologu detar Sean Kingsley, i cili nuk ishte i përfshirë në gërmimet, e quajti zbulimin “pluhur arkeologjik yjor.”
“Kjo është një mbytje anijeje që kërkon mbrojtje, respekt dhe kujdes,” tha ai për Live Science./Katror.info
Përgatiti:
