Një implant në tru që shndërron mendimet në fjalë ka lejuar një grua të paralizuar të dëgjojë një fjali që e kishte imagjinuar ta lexonte më pak se tre sekonda përpara se të flitej praktikisht drejtpërdrejt, shkruan focus.it.
Krahasuar me ndërfaqet e mëparshme tru-kompjuter (BCI), sistemi, i integruar me një model IA që ndihmoi në dekodimin e fjalive të menduara nga pacienti, na lejon të kapërcejmë një periudhë të bezdisshme “latente” midis dëshirës për të thënë diçka dhe përkthimit të atyre synimeve në fjalë, përcjell ATSH.
Gruaja kishte humbur aftësinë për të folur pas një goditjeje në tru në vitin 2005.
Mundesh me e lexu edhe…
Në vitin 2023 ajo iu nënshtrua një operacioni për të vendosur një çip të hollë me 253 elektroda në sipërfaqen e korteksit cerebral.
Edhe pse ajo nuk mund të lëvizë më muskujt e saj vokalë, implanti mund të zbulojë aktivitetin e kombinuar të mijëra neuroneve në zonën e të folurit.
Aftësia për të komunikuar me fjalë atë që mendojmë në kohë reale është pothuajse e mirëqenë.
Vitet e fundit, ndërfaqet tru-kompjuter për gjuhën e folur kanë bërë përparime të mëdha, duke lejuar njerëzit, aftësia e të cilëve për të formësuar tingujt është komprometuar nga sëmundja ose aksidenti, të shprehen përsëri.
Megjithatë, deri më tani, shumica e sistemeve ekzistuese kërkonin që blloqe të tëra teksti të lexoheshin mendërisht përpara se softueri t’i përkthente ato në fjalë.
Për më tepër, trajnimi i këtyre sistemeve është varur prej kohësh nga ekzekutimi i hapur i lëvizjeve vokale nga njerëz që kanë vështirësi të mëdha në kryerjen e tyre.
Këto dhe pengesa të tjera praktike zgjasin kohën që kalon midis mendimit, dekodimit dhe shprehjes së tij me fjalë.
Për të bërë një krahasim, një bisedë e natyrshme ndodh me një shpejtësi prej rreth 160 fjalësh në minutë, ndërsa një bisedë e krijuar me një sistem të vjetër BCI ka një shpejtësi të krahasueshme me atë të një dialogu të shkruar në WhatsApp, në të cilin duhet të prisni disa sekonda derisa bashkëbiseduesi është duke shkruar.
Sistemi aktual i komunikimit i asistuar kërkon më shumë se 20 sekonda për të shprehur një fjali të vetme mendimi në fjalë./ATSH
Përgatiti:
