Gjumi është një funksion thelbësor që lejon trupin dhe mendjen tuaj të rimbushen, duke ju lënë të freskët dhe vigjilent kur zgjoheni.
Gjumi i shëndetshëm gjithashtu ndihmon trupin të mbetet i shëndetshëm dhe të shmangë sëmundjet. Pa gjumë të mjaftueshëm, truri nuk mund të funksionojë siç duhet. Kjo mund të dëmtojë aftësitë tuaja për t’u përqendruar, menduar qartë dhe përpunuar kujtimet.
Shumica e të rriturve kërkojnë nga shtatë deri në nëntë orë gjumë të natës. Fëmijët dhe adoleshentët kanë nevojë për më shumë gjumë, veçanërisht nëse janë më të vegjël se pesë vjeç.
Oraret e punës, stresi i përditshëm, ambienti i turbullt i dhomës së gjumit dhe kushtet mjekësore mund të na pengojnë të flemë mjaftueshëm.
Një dietë e shëndetshme dhe zakone pozitive të jetesës mund të ndihmojnë në sigurimin e një sasie të mjaftueshme gjumi çdo natë – por për disa, mungesa kronike e gjumit mund të jetë shenja e parë e një çrregullimi të gjumit.
Shkenca pas gjumit
“Ora e trupit” e brendshme rregullon ciklin tuaj të gjumit, duke kontrolluar kur ndiheni të lodhur dhe gati për shtrat ose të freskët dhe vigjilent.
Kjo orë funksionon në një cikël 24-orësh të njohur si ritmi cirkadian. Pasi të zgjoheni nga gjumi, do të jeni gjithnjë e më të lodhur gjatë gjithë ditës. Këto ndjenja do të arrijnë kulmin në mbrëmje para gjumit.
Kjo nxitje e gjumit – e njohur gjithashtu si homeostaza gjumë-zgjim – mund të lidhet me adenozinën, një përbërës organik i prodhuar në tru. Nivelet e adenozinës rriten gjatë gjithë ditës ndërsa lodheni më shumë, dhe më pas trupi e zbërthen këtë përbërës gjatë gjumit.
Drita gjithashtu ndikon në ritmin cirkadian. Truri përmban një zonë të veçantë të qelizave nervore të njohura si hipotalamus, dhe një grup qelizash në hipotalamus të quajtur bërthama suprakiazmatike, e cila përpunon sinjalet kur sytë ekspozohen ndaj dritës natyrale ose artificiale. Këto sinjale ndihmojnë trurin të përcaktojë nëse është ditë apo natë.
Ndërsa drita natyrale zhduket në mbrëmje, trupi do të lëshojë melatonin, një hormon që shkakton përgjumje. Kur dielli lind në mëngjes, trupi do të lëshojë hormonin e njohur si kortizol që nxit energjinë dhe vigjilencën./Katror.info
Përgatiti:
