Një ekip shkencëtarësh çekë ka zbuluar një liqen termal nëntokësor të cilësuar si më i madhi në botë, brenda sistemit të shpellave të Vromonerit, në Leskovik, Shqipëri. Ky zbulim u realizua pas disa vitesh eksplorimi dhe u mundësua nga Fondacioni Neuron, emrin e të cilit tani mban edhe liqeni i sapozbuluar, shkruan Katror.info.
Një zbulim unik gjeologjik
Shkencëtarët çekë kanë eksploruar rajonin kufitar midis Shqipërisë dhe Greqisë prej disa vitesh, duke hartuar detajisht sistemin e shpellave të Vromonerit. Në vitin 2021, ata zbuluan një sistem të gjerë shpellash, të cilin vazhduan ta eksploronin deri në zbulimin e fundit.

Në një humnerë mbi njëqind metra të thellë, të cilën ata e quajtën Atmos, ekipi konfirmoi praninë e një liqeni termal nëntokësor. Me një gjatësi prej 138 metrash, një gjerësi prej 42 metrash dhe një perimetër prej 345 metrash, liqeni Neuron mund të mbajë mbi 8,335 metra kub ujë të nxehtë, duke e bërë atë më të madhin e llojit të tij të njohur deri më tani.
Teknologjia dhe rëndësia shkencore
Pajisjet e avancuara teknologjike të financuara nga Fondacioni Neuron, përfshirë një skaner celular LIDAR dhe teknologjinë GeoSlam për modelim 3D, kanë ndihmuar në hartimin e detajuar të sistemit të shpellave dhe në matjen e pjesës nënujore të liqenit.

Sipas speleologut dhe fotografit Richard Bouda, ky zbulim jo vetëm që ndihmon në kuptimin e formimeve gjeologjike unike, por gjithashtu mund të kontribuojë në mbrojtjen e zonës dhe studimin e lidhjeve të ujërave nëntokësore me sipërfaqen.
Burimet termale të Vromonerit, të vendosura pranë fshatit Kuqesh, në luginën e Sarandaporosit, kanë temperatura që variojnë nga 40°C deri në 50°C dhe përmbajnë elementë sulfurorë, të cilët u japin atyre vlera të mëdha shkencore, hidrologjike dhe turistike.
Ky zbulim i rëndësishëm mund të hapë rrugën për kërkime të mëtejshme dhe për zhvillimin e mëtejshëm të turizmit shkencor dhe kurativ në rajon./Katror.info