Njerëzit thithin ujin nga toka aq shpejt sa për të lëvizur boshtin e Tokës, sipas një studim të ri.
Midis 1993 dhe 2010, pjerrësia e Tokës u zhvendos me 80.01 cm, që korrespondon me tërheqjen e ujërave nëntokësore nga njerëzit në mbarë botën. Studiuesit publikuan gjetjet në qershor në revistën Geophysical Research Letters.
Bazuar në hulumtimet e mëparshme, njerëzit pompuan rreth 2,150 gigaton ujë nga rezervuarët natyrorë tokësorë të quajtur akuiferë, gjatë periudhës kohore të studimit. Kjo është e mjaftueshme për të mbushur 860 milionë pishina olimpike, shkruan The Ëashington Post.
Studimi tha se kjo sasi uji barazohet me një rritje globale të nivelit të detit prej rreth 0.635. Zhvendosja e këtij uji, pjesa më e madhe e të cilit shërben për qëllime ujitjeje dhe në fund të fundit rrjedh në oqeane, ka ndodhur më shpejt se rimbushja e akuiferit.
Boshti i Tokës, “poli” imagjinar i anuar rreth të cilit bota rrotullohet, zhvendoset me rishpërndarjen e peshës, dhe kjo nuk është lajm. Një pjesë e ndryshimit të pjerrësisë në lidhje me sipërfaqen e Tokës është një proces natyror dhe shkencëtarët tashmë kanë vërejtur divergjencë nga kjo. Ata më parë i lidhën mospërputhjet me faktorë duke përfshirë shkrirjen e akullnajave, shtresat e akullit dhe ujin e mbajtur pas digave, raportoi The Neë York Times.
“Poli rrotullues i Tokës në fakt ndryshon shumë,” tha në një deklaratë Ki-Ëeon Seo, gjeofizikani i Universitetit Kombëtar të Seulit që udhëhoqi studimin e ri.
Megjithatë, modeli i ndryshimit të vëzhguar ka qenë ende një mister, raportoi Space.com. Këtu hyn studimi i ri. Ajo që shqetëson veçanërisht autorët e tij është se zhvendosja e poleve, sugjeron se roli i varfërimit të ujërave nëntokësore në ndryshimin e nivelit të detit është i rëndësishëm.
“Studimi ynë tregon se midis shkaqeve të lidhura me klimën, rishpërndarja e ujërave nëntokësore në fakt, ka ndikimin më të madh në lëvizjen e polit rrotullues,” tha Seo në deklaratë.
“Jam shumë i lumtur që gjeta shkakun e pashpjegueshëm,” shtoi ai. “Nga ana tjetër, si banor i Tokës, jam i shqetësuar dhe i befasuar kur shoh se pompimi i ujërave nëntokësore është një tjetër burim i rritjes së nivelit të detit.”
Çfarë mund të bëhet për të përdorur më pak ujëra nëntokësore?
Ruajtja e furnizimeve të shëndetshme me ujëra nëntokësore është e dobishme jo vetëm për të shmangur lëkundjet shtesë të Tokës, por edhe për të mbajtur tokën nga fundosja dhe për të siguruar që njerëzit të kenë mjaftueshëm ujë për të konsumuar dhe në bujqësi.
Shumë organizata kanë këshilla për të mbrojtur dhe kursyer ujin, duke përfshirë riparimin e shpejtë të rrjedhjeve dhe përdorimin e produkteve që kursejnë ujin. Këto veprime zakonisht ju kursejnë para dhe ndihmojnë planetin. /Katror.info
Përgatiti:
