Prishtinë, 8 shtator 2025 – Shkalla e analfabetizmit në Kosovë ka shënuar rënie të dukshme gjatë 13 viteve të fundit, sipas të dhënave të fundit të Agjencisë së Statistikave të Kosovës (ASK). Nga rreth 50 mijë persona mbi moshën 10 vjeç që nuk dinin shkrim e lexim në vitin 2011, ky numër ka rënë në rreth 31 mijë në vitin 2024.
Në përqindje, kjo nënkupton një ulje nga 3,85% në vitin 2011 në 2,27% në vitin 2024, duke e bërë Kosovën një vend ku afërsisht 98% e popullsisë zotëron aftësi bazike të shkrimit dhe leximit.
Megjithatë, sfidë mbetet ende hendeku gjinor. Në vitin 2011, 79,7% e analfabetëve ishin gra, ndërsa në vitin 2024 kjo përqindje ka rënë në 73,58%. Përkundër përmirësimit, përqindja e grave në mesin e analfabetëve mbetet më e lartë sesa në shumicën e vendeve të tjera të Ballkanit Perëndimor.
Mundesh me e lexu edhe…
Krahasimi rajonal
Sipas të dhënave të marra nga institucionet statistikore të rajonit, Kosova renditet mbi mesataren e disa vendeve fqinje:
- Serbia: 0,63% (2022)
- Mali i Zi: 1,01% (2021)
- Maqedonia e Veriut: 1,23% (2021)
- Shqipëria: 1,5% (2022)
- Bosnje e Hercegovina: 2,82% (2013)
- Kosova: 2,27% (2024)
Krahasuar me vendet e rajonit, vetëm Bosnja dhe Hercegovina ka shkallë më të lartë analfabetizmi sesa Kosova, sipas të dhënave më të fundit të disponueshme.
Të dhënat në kontekst
Ekspertët vlerësojnë se ulja e ndjeshme e analfabetizmit në Kosovë është rezultat i politikave arsimore dhe rritjes së qasjes në shkollim për grupet e margjinalizuara. Megjithatë, mbeten nevojat për programe të synuara që adresojnë veçanërisht analfabetizmin tek gratë dhe gjeneratat më të vjetra.
Burimi i të dhënave: ASK, Zyra e Statistikave e Serbisë, Zyra e Statistikave të Maqedonisë së Veriut, UNICEF, Banka Botërore.
Infografika e plotë në vegëzën e Radio Evropa e Lirë./Katror.info
