Java e Zhvillimit të Qëndrueshëm: Organizata dhe Aktivistë për një Kosovë më të gjelbër!

Java e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Kosovës këtë vit përçoi thirrjen për veprim ndaj sfidave mjedisore urgjente që përballet vendi ynë.

Ky edicion ka bashkuar specialistë, aktivistë dhe politikëbërës për të ndarë njohuritë dhe zgjidhjet që mund të përmirësojnë jetesën e qytetarëve dhe të ruajnë burimet natyrore të planetit.  

Dardan Abazi nga Instituti për Politika Zhvillimore (INDEP) theksoi se Java e Zhvillimit të Qëndrueshëm është një platformë për trajtimin e çështjeve kyçe si adaptimi ndaj ndryshimeve klimatike dhe agjenda e gjelbër për Kosovën.

“Përgjatë këtyre paneleve ne kemi trajtuar tema si: Adaptimi ndaj ndryshimeve klimatike, masat mitiguese, pastaj Plani Kombëtar për Energji dhe Klimë, pastaj agjenda e gjelbër për Kosovën e tema të tjera, të cilat janë të një rëndësie le të themi për përgatitjen e Kosovës për masat që duhet t’i ndërmarrë, në mënyrë që të jetë në hap me kohën sa i përket politikave në këto fusha, të cilat veçse kanë marrë përkushtimet ndërkombëtare.”

Në njërin nga panelet, ambientalistja Blerinda Veliu, e theksoi rëndësinë e teknologjisë në luftën kundër ndryshimeve klimatike, duke përmendur në këtë rast softuerin EN Roads.

“Për shembull, janë diku rreth 30 faktorë të ndryshëm që paraqiten si ndikues direkt në ndryshimet klimatike. Softueri synon që përmes modelit që e zhvillon testuesi ose aplikuesi në këtë rast, me arritë me pa se cili faktor i kontribuon në këtë rast zbutjes ose zbritjes së temperaturës.’’

Një prej çështjeve kryesore të diskutuara gjatë kësaj jave ishte menaxhimi i mbetjeve dhe rëndësia e riciklimit si një shtyllë kryesore për uljen e ndotjes. Edona Demaj udhëheq një ndërmarrje e cila grumbullon vajin e përdorur shtëpiak dhe e eksporton atë si lëndë të parë për bionaftë.

“Si fillim ne kemi fillu biznesin më tepër si projekt edhe për me e pa se sa janë të vetëdijshëm qytetarët, por prodhuesit më të mëdhenj të kësaj lloj mbeturine janë restorantet, gastronomia, pra se sa janë të vetëdijshëm për dëmet që shkakton. Paralelisht me gastronomi, edhe ne si themelues të biznesit jemi eduku edhe jemi informu për gjithë dëmet që shkakton ky vaj nëse nuk trajtohet në mënyrë jo adekuate. Kështu që tash e gjashtë vjet Eco-Kos, bën grumbullimin edhe trajtimin e kësaj mbeturine dhe komplet sasia eksportohet në Evropë si lëndë e parë për bionaftë.”

Po ashtu, u trajtuan nismat për përmirësimin e infrastrukturës së gjelbër, ndërsa ekspertët propozuan zgjidhje konkrete për të promovuar energjinë e rinovueshme dhe për të përmirësuar efikasitetin energjetik në sektorin privat dhe publik.

Në qendër të vëmendjes ishte edhe roli i qytetarëve në procesin e transformimit ekologjik, për të cilën Dardan Abazi tha se Java e Zhvillimit të Qëndrueshëm po bën ndryshim pozitiv edhe në ndërgjegjësimin qytetar rreth mjedisit.

“Këta njerëz gjithashtu janë duke u vetëdijësuar, le të themi, edhe nga vështirësitë që janë duke i pa drejtpërdrejt nga ndryshimet klimatike, nga efektet që tashmë po shihen në rajonin tonë dhe mendojmë që pak me kontributin tonë, pak me kontributin e KSDË-së dhe platformave tjera por pak edhe me vetë kohën qytetarët po fillojnë të vetëdijësohen gjithnjë e më shumë rreth këtyre temave.”

Synimi dhe destinacioni i krejt kësaj ngjarje është Kosova e gjelbër, për të cilën Dardani pati një përkufizim.

“Një Kosovë ku do të jetë neutrale ndaj klimës deri në vitin 2050, një Kosovë me sistem energjetik komplet të transformuar, si dhe një Kosovë që përmes mbrojtjes së mjedisit e rrit edhe mirëqenien e qytetarëve dhe na ofron drejt integrimit në Bashkimin Evropian.”

Me këtë pajtohet edhe aktivistja nga Lets do it Peja, Dijesa Morina.

“Se pse (se përse) është e rëndësishme agjenda e gjelbër për Kosovën, është për arsye se është një marrëveshje e gjelbër e cila është e nënshkruar nga vendet e Ballkanit, ku një ndër ta është edhe vendi ynë, pra Kosova. dhe ka për qëllim që të promovojë një zhvillim të qëndrueshëm në vendin tonë, duke ndikuar kështu në dekarbonizim.’’

E për këtë duhet bërë shumë për të ruajtur ambientin, në veçanti pyjet, sepse ato luajnë një rol të pazëvendësueshëm në ruajtjen e bilancit.

‘’Në aspektin e ndryshimeve klimatike pyjet e luajnë rolin po ashtu në zbutjen e ekstremeve, qoftë temperaturës qoftë edhe për shembull, kur kemi reshje, ngadalësimin e rrjedhjes së ujërave dhe infiltrimin e tyre në ujërat nëntokësore.’’

Java e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Kosovës u organizuar nga Ministria e Ekonomisë, Ministria e Mjedisit, GIZ-i Gjerman, Zyra e Bashkimit Evropian në Kosovë, si dhe dy organizatat lokale, Instituti për Politikat Zhvillimore INDEP dhe Ballkan Green Foundation.  Në hapje të saj, Ministrja gjermane për Evropë dhe Klimë, Anna Lührmann, tha se Kosova dhe Gjermania po bashkëpunojnë për një Evropë të gjelbër duke potencuar se Kosova është mbështetur me përmbi 100 milionë euro në sektorin e energjisë dhe me 1 miliardë në energjinë e gjelbër. /Katror.info

Edicionin #62 të plotë e gjeni KËTU 🙂