Vitin e fundit, ne kemi qenë dëshmitarë të shumë spektakleve pamore hapësinore, kryesisht falë teleskopit hapësinor James Webb, por disa misione dhe vëzhgime nga Toka gjithashtu kanë kontribuar në spektaklin pamor.
Ndërsa viti 2023 po i afrohet fundit, një seri imazhesh mahnitëse qiellore që shfaqin mrekullitë e hapësirës janë zbuluar, me teleskopin hapësinor James Webb (JWST) që luan një rol kyç.
Megjithatë, ky nuk ishte kontributi i vetëm në spektaklin vizual të hapësirës, pasi misionet dhe pamjet e ndryshme nga Toka ofronin gjithashtu pamje mahnitëse të kozmosit. Këto janë gjashtë fotografitë që na lanë të mahnitur nga viti 2023.
Spektakli qiellor i kapur nga JWST tregon yllin Wolf-Rayet WR 124, në prag të një shpërthimi spektakolar. Me peshë afërsisht 30 herë më të madhe se masa e Diellit, shtresat e jashtme të WR 124, të përfaqësuara nga retë e purpurta, janë zhveshur nga erërat e forta, duke krijuar skenën për supernovën e ardhshme.
Një ngjarje e jashtëzakonshme ndodhi në Diell këtë vit – një tornado diellore e paprecedentë, më e larta e regjistruar ndonjëherë. I formuar nga fushat magnetike të diellit, ky fenomen diellor arriti një lartësi të pabesueshme prej 178,000 kilometrash, që është pothuajse 14 herë diametri i Tokës.
JWST zbuloi gjithashtu lindjen e një ylli përmes një imazhi mahnitës të objektit hapësinor Herbig-Haro 211. I vendosur në yjësinë Perseus, objekti Herbig-Haro, rreth 1000 vite dritë larg, tregoi rrjedha supersonikë që krijojnë valë goditëse dhe ndriçojnë gaz dhe pluhur rrethues. Një imazh i detajuar nga JWST zbuloi dridhje të çuditshme në rrjedhjen e panjohur, duke lënë të kuptohet ekzistenca e një ylli të mundshëm shoqërues.
Brenda sistemit tonë diellor, anija kozmike Juno e NASA-s dha një pamje mahnitëse të hënës së Jupiterit, Io. Duke kaluar vetëm 11,645 kilometra mbi sipërfaqen e tij, Juno kapi detaje të ndërlikuara, duke treguar hijet e vullkaneve të shumta aktive të Io-s. Io, pavarësisht se është pak më i madh se Hëna jonë, është objekti gjeologjikisht më aktiv në Sistemin Diellor.
Duke e zhvendosur fokusin në Hënën tonë, misioni i Indisë Chandrayaan-3 ka arritur uljen e parë historike pranë polit jugor të Hënës. Landeri Vikram, i fotografuar nga roveri Pragyan, shënoi një hap të rëndësishëm në studimin e polit jugor të hënës, i njohur për bollëkun e tij të akullit, potencialisht kyç për eksplorimin e ardhshëm njerëzor dhe bazat hënore.
Në fund të udhëtimit spektakolar kozmik është një foto e bukurisë kalimtare të kometës Nishimura, e parë nga Toka që vërtitet nëpër qiellin e natës. Kjo kometë e rrallë e gjelbër, e quajtur sipas astronomit amator Hideo Nishimura që e zbuloi, zbukuroi pamjen tonë të qiellit të natës për gati dy muaj.
Ngjyra e gjelbër i atribuohet karbonit diatomik në gazin që rrethon bërthamën shkëmbore të kometës. Meqenëse Nishimurit i duhen afërsisht 437 vjet për të rrotulluar Diellin, ai nuk do ta zbukurojë përsëri qiellin tonë të natës deri në shekullin e 25-të./Katror.info
Përgatiti:
