Edhe pse vera lidhet zakonisht me ekspozim më të madh në diell, kjo nuk do të thotë automatikisht se organizmi ynë ka nivele të mjaftueshme të vitaminës D. Kjo vitaminë është thelbësore për shëndetin e kockave, funksionimin normal të sistemit imunitar dhe mbështetjen e muskujve.
Organizmi është në gjendje ta prodhojë vetë vitaminën D përmes kontaktit të lëkurës me rrezet e diellit. Megjithatë, ajo merret edhe përmes ushqimeve si peshku yndyror (p.sh. salmoni), të verdhat e vezëve dhe produkte të pasuruara si qumështi apo drithërat.
Kush rrezikohet më shumë nga mungesa?
Ekzistojnë disa grupe që kanë më shumë gjasa të vuajnë nga mungesa e kësaj vitamine, përfshirë:
- Të moshuarit
- Personat me pigment të errët të lëkurës, pasi melanina pengon përthithjen e rrezeve UV
- Njerëzit që kalojnë pak kohë jashtë ose jetojnë në zona me diell të kufizuar
A duhet të marrim suplemente?
Shtesat ushqimore me vitaminë D rekomandohen në rastet kur analizat tregojnë mungesë të saj. Këto ndihmojnë në forcimin e strukturës kockore dhe mbështesin sistemin imunitar, por nuk janë të nevojshme për të gjithë.
Dikur besohej se vitamina D mund të parandalonte sëmundje si kanceri apo diabeti, por studime të gjera klinike nuk kanë dhënë prova të forta për këtë, për njerëzit që nuk kanë mungesë të saj.
Përjashtimet që duhen përmendur
Disa kërkime më të fundit sugjerojnë se vitamina D mund të ketë një rol në parandalimin e sëmundjeve autoimune apo të formave të avancuara të kancerit, por këto efekte janë vënë re vetëm në raste specifike dhe nuk mund të zbatohen në mënyrë të përgjithshme.
Cila është sasia e duhur ditore?
Dozat e rekomanduara janë:
- 600–800 IU në ditë për të rriturit deri në moshën 65 vjeç
- 800–1,000 IU për personat mbi 65 vjeç
Megjithatë, marrja e tepërt e vitaminës D (mbi 4,000 IU në ditë) mund të çojë në efekte të padëshiruara si hiperkalcemi, ndjesi të përzier, dobësi apo dëmtime të veshkave.
Edhe gjatë muajve të verës, është e rëndësishme të mbani nën kontroll nivelet e vitaminës D, veçanërisht nëse i përkisni një grupi me rrezik më të lartë. Në shumicën e rasteve, një kombinim i ushqimit të shëndetshëm dhe ekspozimit të moderuar në diell është i mjaftueshëm. Konsultimi me mjekun është thelbësor për të përcaktuar nëse suplementet janë të nevojshme në rastin tuaj./Katror.info