Falë vullkaneve, Kapadokya mori pamjen e saj aktuale. Llava, hiri, shiu, era dhe akulli janë “artistët”, që kanë skalitur gjatë miliona viteve Kapadokya-n, në Turqinë Qendrore
E njohur edhe për “oxhaqet e shumta të zanave”, siç quhen shpesh këto shkrepa, Kapadokya është një nga qendrat turistike më të njohura dhe unike të Turqisë, është shtëpia e miliona vendasve dhe turistëve çdo vit me natyrën e saj të mrekullueshme, luginat unike të saj, oxhaqet e zanave, vendbanimet e gdhendura në shkëmbinj, në ajër të hapur, muzetë dhe qytetet nëntokësore, pret turistë të huaj.
Vendi i kuajve të bukur është një përkthim i lirë i termit persian që i dha emrin rajonit të Kapadokyas në Turqinë e sotme.
Në të kaluarën, ky rajon shtrihej nga malet Taurus në jug deri në Detin e Zi në veri. Pas pushtimeve persiane gjatë shekullit të gjashtë, e gjithë zona u nda në dy rajone, Pont dhe Kapadokya Shkëmbore.
Falë vullkaneve, Kapadokya (Cappadocia) mori pamjen e saj aktuale. E njohur edhe për “oxhaqet e shumta të zanave”, ky rajon është unik në atë pjesë të botës. Që nga viti 1985, Parku Kombëtar Göreme është pjesë e Trashëgimisë Kulturore Botërore të UNESCO-s, transmeton Telegrafi.
Por ajo që është më unike për këto oxhaqe zanash është se ato vijnë në të gjitha llojet e formave dhe madhësive të ndryshme. Ju do të prisni që ata të duken si një shtyllë e zakonshme shkëmbi, por ato janë shumë më tepër se kaq.
Për shembull, në Luginën e Devrent, e cila quhet edhe Lugina e Imagjinatës, do të gjeni oxhaqe zanash që ngjajnë me disa nga gjërat më të rastësishme. Disa mund të kërkojnë pak imagjinatë për të parë, prandaj emri, por shkëmbi i devesë në hyrje është i padiskutueshëm.
Në Luginën e Monks (Lugina e Pasabağut), udhëtarët do të gjejnë oxhaqe zanash të dyfishta dhe madje të trefishta me kapak kërpudhash ku njerëzit dikur jetonin. Nuk ka dy oxhaqe zanash në Kapadokia që janë saktësisht të njëjta.
Mënyra më e mirë për të parë magjinë e Kapadokyas peizazhi është një udhëtim me balonë në qiejt e tij të pakrahasueshëm. Balonat shumëngjyrëshe nisen rreth orës pesë të mëngjesit, zakonisht nga fshati Göreme, dhe vizitorët mund të shijojnë pamje gjithëpërfshirëse të Luginës së Pëllumbave, Luginës së Zemit, Luginës së Dashurisë dhe Luginës së Monksit Pasabağ, së bashku me oxhaqet e famshme të zanave dhe formacione të tjera shkëmbore fantastike. Për mysafirët që kërkojnë një përvojë autentike kapadokiane, hotelet e shpellave të zonës janë akomodimi i përsosur.
Kapadokya përfshin provincat e Aksaray, Nevşehir, Niğde, Kayseri dhe Kırşehir. Për shumicën e njerëzve, emri Kapadokia sugjeron qytetet Uçhisar, Göreme, Avanos, Ürgüp, Derinkuyu, Kaymaklı dhe Ihlara, ku toka është formuar në forma fantastike gjatë miliona viteve.
Meqenëse rajoni ishte jashtëzakonisht i rëndësishëm në zhvillimin dhe përhapjen e krishterimit, ende mund të shihen kisha të gdhendura në shkëmb, brendësia e të cilave është veçanërisht e mahnitshme. Sa për shkak të hapësirave, po ashtu edhe për shkak të freskave të cilat edhe tani janë të ruajtura.
Bien në sy Kisha e Errët dhe kishëza. Njihet lehtësisht nga dekorimi i gurit Lapis lazuli. Kisha e errët u ndërtua në fund të shekullit të 11-të dhe në vitet e para të në vazhdim, dhe historia e emrit të saj është veçanërisht interesante. Meqenëse drita në këtë shenjtërore të pazakontë të krishterë arrin vetëm përmes një dritareje të vogël, e cila ndodhet në hollë, kisha e mori emrin e saj.
Megjithatë, ishte pikërisht kjo karakteristikë e kësaj ndërtese që kontribuoi në ruajtjen e brendshme të saj. Shumë afreske, që paraqesin skena të ndryshme biblike, mund të shihen edhe sot në këtë vend të shenjtë, të gdhendur në gur.
Me tiparet unike natyrore që shfaqin një kombinim harmonik të elementeve natyrore dhe kulturore të peizazhit, Kapadokya është një muze magjepsës në ajër të hapur dhe një shembull i pashembullt i trashëgimisë së përbashkët kulturore të njerëzimit.
Trashëgimi e pasur antike
Edhe pse një fluturim me balonë mbi Kapadokya është padyshim një atraksion që në aspektin turistik e ka bërë të famshëm këtë rajon të Turqisë së sotme, nuk ka dyshim se në të gjithë zonën ka atraksione të shumta që meritojnë vëmendje.
Një prej tyre është fshati Mustafapaşa, i quajtur në lashtësi Sinasos. Rreth gjashtë kilometra larg vendit më të madh të populluar, ndodhet fshati Ürgüp, ku të krishterët grekë dhe myslimanët kanë jetuar së bashku për shekuj.
Përveç konakut të ruajtur mirë, prej guri dhe medresesë Şakir Paşa, ky fshat është i njohur edhe për kishën e tij të krishterë, e ndërtuar në vitet e fundit të shekullit të 19-të. Kisha kushtuar Perandorit Constantine dhe Perandoreshës Helena konsiderohet si një nga ndërtesat më mbresëlënëse.
Në afërsi të fshatit Mustafapaşa, mund të shihni edhe luginën e Gomedës, e cila njihet për objektet e kultit, shtëpitë dhe ndërtesat e tjera të së kaluarës.
Qytete magjepsëse nëntokësore
Qytetet nëntokësore të Kaymaklı, Derinkuyu, Özkonak, Mazi dhe Tatlarin, të krijuara për të mbrojtur popullsinë e zonës nga pushtuesit, hapin një dritare në jetën e përditshme të banorëve të tyre, me tunele të gdhendura në shkëmb që lidhin dhjetëra zona banimi, adhurimi dhe magazinimi.
Të ecësh përgjatë shtigjeve të këtyre banesave unike nëntokësore është një përvojë e paharrueshme.
Shije fantastike
E pasi të shëtisni, sigurisht që do t’ju marrë uria. Prandaj mos u largoni nga Kapadokya pa shijuar qebapin e poçes, çomlekun, byrekun e trëndafilit, supën e dasmës dhe hasudenë tradicionale të zonës.
Vizitorët në Kapadokya e fillojnë ditën me një mëngjes tradicional turk, i shoqëruar zakonisht nga një pamje e mrekullueshme e peizazhit të oxhaqeve të zanave. Ky mëngjes i bollshëm paraqet djathëra vendas dhe vezë të freskëta, domate, tranguj dhe speca jeshilë, së bashku me ullinj, reçel, mjaltë, gjalpë dhe krem. Delikatesat si salsiçet e bëra në shtëpi, brumërat dhe pjata e shijshme me vezë, menemen, plotësohen nga çaji aromatik turk. Një fillim i përsosur për një ditë të ngarkuar për t’u argëtuar dhe për të parë pamjet e bukura!
Kënaqësi të tjera të ngrënies janë pjatat lokale si zierja me kajsi dhe orizi zerdeli (një pjatë me shafran-oriz). Në një rajon të famshëm për qeramikën e tij, testi kebab (qebap i qeramikës) është i domosdoshëm: perimet dhe mishi vendosen në një enë balte të mbyllur me bukë dhe piqen në një furrë tradicionale. Klima e Kapadokisë është ideale për rritjen e rrushit dhe zona ka një traditë të vjetër të prodhimit të verës. Në kantinat e ndryshme të verës në zonë, mysafirët mund të provojnë pije lokale të bëra nga rrushi i rritur në tokën e pasur me shtufi të rajonit./Katror.info
Përgatiti:
