Çfarë e bën Danimarkën model të ekuilibrit mes punës dhe jetës?

Gabriel Hoces përmend një fjalë shtatë herë kur flet për atë se si është të punosh në Danimarkë – ‘besim’.

“Askujt nuk i intereson të të kontrollojë në detaje apo të të shohë çdo moment,” thotë Hoces, i cili punon për një kompani të teknologjisë në Kopenhagë.

“Shefat nuk vijnë për të parë nëse ke punuar tetë apo nëntë orë në ditë, pasi ata kujdesen kryesisht nëse i ke përfunduar projektet, ka shumë besim në Danimarkë në këtë mënyrë dhe nuk ndiej një hierarki në punën time. Gjithçka është shumë demokratike” thotë ai.

Vetëm 1.1% e danezëve duhet të punojnë 50 ose më shumë orë në javë, sipas shifrave më të fundit globale nga ‘Organizata për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik’ (OECD), shkruan BBC, përcjell Katror.info.

Kjo është një përqindje dukshëm më e ulët se mesatarja botërore prej 10.2%.

Në krahasim, shifra për Mbretërinë e Bashkuar është 10.8%, ndërsa për SHBA-në është 10.4%.

Meik Wiking, autori i librit ‘Arti i të Jetuarit Danez’, e ka konsideruar prej kohësh vendin e tij të lindjes si një shembull të shkëlqyer për politikat e punës që vendet e tjera duhet të synojnë të imitojnë.

“Danezët janë vërtet të lumtur në punë,” thotë ai për BBC.

“Pothuajse 60% e danezëve thonë se do të vazhdonin të punonin edhe nëse do të fitonin lotarinë dhe do të bëheshin të pavarur financiarisht” shton ai.

Wiking, i cili është gjithashtu drejtues i Institutit Kërkimor të Lumturisë në Danimarkë, ndan disa politika që ndihmojnë në krijimin e një balance të fortë mes jetës dhe punës në Danimarkë.

Këto përfshijnë të drejtën për të paktën pesë javë pushim të paguar në vit, përveç festave publike.

Në Mbretërinë e Bashkuar, shumica e punonjësve kanë të drejtë për 5.6 javë pushim të paguar, ndërsa në SHBA mund të jetë deri në vetëm 11 ditë.

Danimarka ofron gjithashtu gjashtë muaj leje prindërore të paguar për nënat dhe baballarët.

Në Mbretërinë e Bashkuar, baballarët ose partnerët që nuk lindin zakonisht marrin një deri në dy javë leje të paguar.

Në SHBA ka vetëm një garanci federale për leje prindërore të papaguar, megjithëse disa shtete, si Kalifornia, tani ofrojnë kohë të paguar larg punës pas lindjes së një fëmij

Meik Wiking thotë se shumica e danezëve kënaqen duke shkuar në punë.

Wiking është një tjetër danez që përmend konceptin e besimit të shefave ndaj punonjësve për të bërë gjënë e duhur.

Ai përdor shembullin e stafit në parkun argëtues ‘Tivoli Gardens’ në Kopenhagë, ku ata ndjekin rregullin e tre metrave.

Ideja është që je ‘shef’ i gjithçkaje brenda një rrezeje prej tre metrash.

“Nëse sheh mbeturina brenda rrezes së tre metrave, i pastron, dhe nëse sheh një vizitor që kërkon diçka, ndalesh dhe i pyet nëse mund ta ndihmosh,” thotë Wiking.

Ai shton se kur stafi merr pronësinë mbi hapësirën e vet, kjo i ndihmon të ndihen të fuqizuar dhe të vlerësuar, gjë që kontribuon shumë për të krijuar një ndjenjë të shëndetshme për vendin e tyre të punës.

Janine Leschke, profesoreshë në Departamentin e Menaxhmentit, Shoqërisë dhe Komunikimit në ‘Copenhagen Business School’, thotë se Danimarka padyshim nuk është një kulturë pune ku duhet të shfaqesh dhe të jesh i disponueshëm gjatë gjithë ditës dhe mbrëmjes për të treguar se po punon shumë gjatë gjithë kohës.

Në vend të kësaj, ajo thotë se fleksibiliteti gjatë ditës u jep punonjësve kohën që u nevojitet, për shembull, të marrin fëmijët nga shkolla ose kujdesi ditor.

“Dita nuk duhet të përfundojë zyrtarisht në orën pesë ose gjashtë, dhe kjo është tërheqëse për shumë danezë me fëmijë” thotë ajo.

Zoti Hoces ka vënë re se si disa punëdhënës në SHBA mund të presin që stafi të jetë në dizpozicion për të kthyer ndonjë email ose mesazh edhe gjatë fundjavës. Ky lloj orari jashtë orarit nuk përputhet me këndvështrimin e tij për një ekuilibër pozitiv mes jetës dhe punës.

“Nëse do të pritej të merrja telefonata gjatë fundjavës, kjo do të ishte një sinjal i madh paralajmërues për mua, dhe ndoshta do të ndryshoja punë. Por deri më tani kjo nuk më ka ndodhur mua apo dikujt që njoh” thotë ai.

Casper Rouchmann, themelues i kompanisë teknologjike ‘SparkForce’, me bazë në Kopenhagë, thotë se politika e tij e udhëheqjes së relaksuar do të ishte e njohur për shumicën e danezëve.

“Nuk ke nevojë të më kërkosh leje për të ikur herët, askush nuk përfiton nga mirësia ime” thotë ai.

Rouchmann shton se elementi i besimit është aq i rrënjosur në kulturën daneze, saqë vizitorët në Danimarkë shpesh mbeten të habitur nga sa larg mund të shkojë.

Ai gjithashtu thekson shtetin bujar të mirëqenies së Danimarkës dhe faktin që firmat duhet të japin kompensim financiar për stafin që pushohet nga puna.

“Nëse humbet punën, qeveria është aty për të ndihmuar,” shton Rouchmann.

Megjithëse vendet e tjera mund të mësojnë nga balanca e punës dhe jetës në Danimarkë, ai thotë se ka disa mangësi.

“Disa njerëz mund të mbështeten shumë në atë rrjet sigurie, dhe kjo mund t’u thotë se nuk duhet të marrin rreziqe të mëdha, gjë që është arsyeja pse mund të jemi më pak sipërmarrës krahasuar me SHBA-n” shton ai.

Samantha Saxby, eksperte amerikane e burimeve njerëzore, thotë se Danimarka ka një ekuilibër të mirë mes punës dhe jetës sepse vendi ‘e prioritizon mirëqenien kolektive’.

Në të kundërt, ajo thotë se SHBA-ja ‘ka theksuar prej kohësh arritjet dhe ambiciet individuale, gjë që ka sjellë inovacion të jashtëzakonshëm, por shpesh me koston e ekuilibrit mes punës dhe jetës’.

Megjithatë, Saxby, e cila është drejtoreshë marketingu për ‘Shoqatën Kombëtare të Burimeve Njerëzore në SHBA’, thotë se kompanitë në SHBA dhe gjetkë në botë mund të jenë më në fund duke ndjekur shembullin e Danimarkës dhe vendeve të tjera nordike po aq të lumtura.

“Organizatat progresive po prezantojnë përfitime si pushime të paguara të pakufizuara, ditë për shëndetin mendor dhe programe për mirëqenien, për të inkurajuar punonjësit të prioritizojnë kujdesin për veten,” thotë ajo.

”Këto masa jo vetëm që lehtësojnë presionin, por gjithashtu tregojnë se punëdhënësit vlerësojnë mirëqenien e përgjithshme të fuqisë punëtore” shton ajo.

“Më shumë kompani po njohin se punonjësit e pushuar mirë dhe me një balancë të mirë sjellin ide të freskëta, aftësi më të mira për zgjidhjen e problemeve dhe përfshirje më të madhe. Punonjësit po fillojnë të ndihen të fuqizuar për të marrë kohën që u nevojitet pa sakrifikuar zhvillimin e karrierës” përfundon ajo. /Katror.info