Nuk ka rëndësi sa e vështirë ka qenë dita jote mëngjesi sjell gjithmonë një perspektivë të re.
Një studim i gjerë ka zbuluar se njerëzit ndihen më mirë në fillim të ditës, ndërsa humori tenton të bjerë në mesnatë. Nga ndikimi i ditëve të javës te ndryshimet sezonale, shkencëtarët kanë zbuluar se mirëqenia jonë mendore ndjek një ritëm të parashikueshëm.
Ky studim jo vetëm që ofron një pasqyrë mbi mënyrën si ndryshon gjendja jonë emocionale gjatë ditës, por gjithashtu sugjeron mundësi për ta përmirësuar atë.
Në studimin më të gjerë të këtij lloji, shkencëtarët kanë zbuluar se, në përgjithësi, bota duket më e ndritshme kur zgjohesh. Njerëzit e nisin ditën me gjendjen më të mirë shpirtërore në mëngjes, por përfundojnë në gjendjen më të keqe rreth mesnatës. Përveç kësaj, edhe dita e javës dhe stina ndikojnë në mirëqenien mendore, shkruan The Guardian, transmeton Katror.info.
Studimi, i udhëhequr nga University College London, tregon gjithashtu se shëndeti mendor është më i luhatshëm gjatë fundjavave, ndërsa gjatë javës mbetet më i qëndrueshëm.
“Në përgjithësi, gjërat vërtet duken më mirë në mëngjes,” përfunduan studiuesit. Gjetjet e tyre u publikuan në revistën BMJ Mental Health.
Shëndeti mendor dhe mirëqenia janë dinamike dhe mund të ndryshojnë brenda periudhave të shkurtra dhe të gjata kohore. Megjithatë, pak studime kanë shqyrtuar ndryshimet gjatë ditës, dhe ato që e kanë bërë, zakonisht janë fokusuar te grupe të vogla njerëzish.
Shkencëtarët donin të kuptonin nëse ora e ditës ndikon në shëndetin mendor, lumturinë, kënaqësinë me jetën, ndjesinë e kuptimit të jetës dhe vetminë. Ata gjithashtu studiuan nëse këto ndryshime ndryshojnë sipas ditës, stinës apo vitit.
Për këtë, ata analizuan të dhënat nga Studimi Social i UCL për Covid-19, i cili filloi në mars 2020 dhe vazhdoi deri në mars 2022. Studimi përfshiu pothuajse 1 milion përgjigje nga rreth 50,000 të rritur gjatë dy viteve.
Pjesëmarrësit iu përgjigjën pyetjeve të tilla si: “Si jeni ndjerë gjatë javës së kaluar?”, “Sa të kënaqur jeni me jetën tuaj?”, dhe “Në ç’masë mendoni se gjërat që bëni në jetë kanë vlerë?”
Në analizë u morën parasysh faktorë si mosha, gjendja shëndetësore dhe statusi i punësimit.
Rezultatet treguan se lumturia, kënaqësia me jetën dhe ndjesia se jeta ka kuptim ishin më të larta të hënën dhe të premten krahasuar me të dielën, ndërsa lumturia ishte gjithashtu më e lartë të martën. Nuk u gjetën prova që vetmia ndryshon sipas ditëve të javës.
Ndikimi i stinëve në humor ishte i dukshëm. Krahasuar me dimrin, njerëzit kishin nivele më të ulëta të depresionit, ankthit dhe vetmisë, por ishin më të lumtur dhe më të kënaqur me jetën gjatë tre stinëve të tjera. Vera ishte periudha kur shëndeti mendor ishte më i mirë, sipas të gjithë treguesve. Megjithatë, ndryshimet e humorit gjatë ditës nuk u ndikuan nga sezoni.
Ky ishte një studim vëzhgues, prandaj nuk mund të përcaktojë drejtpërdrejt shkakun. Studiuesit theksuan se momenti kur njerëzit plotësonin pyetësorët mund të ketë ndikuar në gjetjet. Për më tepër, studimi nuk përfshinte të dhëna për ciklet e gjumit, gjerësinë gjeografike apo kushtet e motit, të cilat mund të kenë ndikuar gjithashtu.
Megjithatë, studiuesit sugjerojnë se ndryshimet në shëndetin mendor mund të shpjegohen me ndryshimet fiziologjike të lidhura me orën biologjike.
“Për shembull, kortizoli hormoni që rregullon humorin, motivimin dhe frikën arrin kulmin pak pas zgjimit dhe bie në nivelet më të ulëta rreth orarit të gjumit,” shpjegojnë ata.
Ndryshimet midis ditëve të javës dhe fundjavave mund të lidhen me rutinën e përditshme, e cila është e ndryshme gjatë javës dhe fundjavës.
Dr. Feifei Bu, nga Departamenti i Shkencave të Sjelljes dhe Shëndetit në UCL, tha se gjetjet sugjerojnë që, mesatarisht, njerëzit ndihen më mirë në mëngjes dhe më keq rreth mesnatës.
Ai theksoi se studimi mbështetet në një mostër të madhe të dhënash të përsëritura, me pothuajse një milion përgjigje nga 49,000 pjesëmarrës gjatë dy viteve.
Megjithatë, ai pranoi se ky model mund të pasqyrojë edhe momentin kur njerëzit zgjedhin të përgjigjen në anketë, dhe jo domosdoshmërisht një efekt të drejtpërdrejtë të orës së ditës. Ata që ndihen më mirë në mëngjes mund të jenë më të prirur të angazhohen me anketën në atë kohë.
Për këtë arsye, gjetjet duhet të konfirmohen në studime të tjera që e marrin parasysh këtë mundësi të paragjykimit.
Nëse këto gjetje konfirmohen, ato mund të kenë implikime praktike të rëndësishme. Studiuesit që analizojnë shëndetin mendor duhet të marrin parasysh orën e ditës kur njerëzit u përgjigjen anketave.
Shërbimet e mbështetjes për shëndetin mendor mund të riorganizojnë burimet e tyre për t’iu përshtatur nevojave që ndryshojnë gjatë ditës, si për shembull duke ofruar më shumë mbështetje gjatë orëve të natës../Katror.info
Përgatiti:
