Ka ndërruar jetë një nga dhuruesit më të shquar të gjakut në botë – James Harrison, njeriu i njohur si “me krahun e artë”, plazma e të cilit shpëtoi jetën e më shumë se 2 milionë foshnjave.
Harrison vdiq në gjumë më 17 shkurt, në një shtëpi pleqsh në Uellsin e Ri Jugor, Australi, në moshën 88-vjeçare, njoftoi familja e tij të hënën, shkruan BBC, transmeton Katror.info.
Gjaku i tij përmbante një antitrup të rrallë, Anti-D, i cili përdoret për të prodhuar ilaçin që ndihmon gratë shtatzëna të cilat rrezikojnë që sistemi i tyre imunitar të sulmojë fetusin.
Mundesh me e lexu edhe…
Shërbimi i Gjakut i Kryqit të Kuq Australian, duke i bërë homazh Harrison-it, tha se ai ishte zotuar të bëhej dhurues pas marrjes së transfuzioneve gjatë një operacioni të madh në kraharor kur ishte vetëm 14 vjeç.
Ai filloi të dhuronte plazmën e gjakut kur ishte 18 vjeç dhe vazhdoi ta bënte këtë çdo dy javë deri në moshën 81-vjeçare.
Në vitin 2005, ai vendosi rekordin botëror për sasinë më të madhe të plazmës së dhuruar – një titull që e mbajti deri në vitin 2022, kur u tejkalua nga një burrë në SHBA.
Vajza e Harrison-it, Tracey Mellowship, tha se i ati ishte “shumë krenar që kishte shpëtuar kaq shumë jetë, pa asnjë kosto apo dhimbje”.
“Ai gjithmonë thoshte se nuk dhemb, dhe jeta që shpëton mund të jetë e jotja,” tha ajo.
Mellowship dhe dy nga nipërit e Harrison-it janë gjithashtu përfitues të vaksinës Anti-D.
“Kjo e bënte [James-in] të lumtur, kur dëgjonte për shumë familje si e jona, të cilat ekzistonin falë mirësisë së tij,” shtoi ajo.
Injeksionet Anti-D mbrojnë foshnjat e palindura nga një çrregullim i rrezikshëm i gjakut, i quajtur sëmundja hemolitike e fetusit dhe e të porsalindurit (HDFN).
Kjo gjendje ndodh gjatë shtatzënisë kur qelizat e kuqe të gjakut të nënës janë të papajtueshme me ato të foshnjës që po rritet.
Sistemi imunitar i nënës e sheh gjakun e foshnjës si një kërcënim dhe prodhon antitrupa për ta sulmuar atë, gjë që mund ta dëmtojë rëndë foshnjën, duke shkaktuar anemi të rëndë, insuficiencë kardiake, apo edhe vdekje.
Para se të zhvilloheshin ndërhyrjet Anti-D në mesin e viteve 1960, një në dy foshnja të diagnostikuara me HDFN humbnin jetën.
Nuk është e qartë se si gjaku i Harrison-it u bë kaq i pasur me Anti-D, por disa raporte sugjerojnë se kjo lidhet me transfuzionin masiv të gjakut që ai mori kur ishte 14 vjeç.
Në Australi ka më pak se 200 dhurues të Anti-D, por ata ndihmojnë rreth 45,000 nëna dhe foshnja çdo vit, sipas Shërbimit Australian të Gjakut të Kryqit të Kuq, i njohur gjithashtu si Lifeblood.
Lifeblood po bashkëpunon me Institutin Kërkimor Mjekësor Walter dhe Eliza Hall në Australi për të zhvilluar antitrupa Anti-D në laborator, duke replikuar qelizat e gjakut dhe ato imunitare nga Harrison dhe dhurues të tjerë.
Studiuesit shpresojnë që në të ardhmen Anti-D i prodhuar në laborator të mund të përdoret për të ndihmuar gratë shtatzëna në mbarë botën.
“Krijimi i një terapie të re ka qenë prej kohësh një ‘kali i betejës’,” tha David Irving, drejtor i kërkimeve në Lifeblood.
Ai theksoi se ka një mungesë të dhuruesve të përkushtuar ndaj dhurimeve të rregullta, të cilët janë në gjendje të prodhojnë antitrupa në cilësi dhe sasi të mjaftueshme. /Katror.info
Përgatiti:
