Pikërisht një mijë vjet më parë, në muajin qershor, filloi ndërtimi i një katedrale madhështore në një ishull në brigjet e Francës që del nga ujërat e turbullta të Oqeanit Atlantik dhe që do të bëhet një simbol i qëndrueshëm i forcës kombëtare.
Abati mesjetare në majë të Mont Saint-Michel, një kaskadë muresh dhe mbështetësesh që zbresin nga një kullë e lartë qendrore, ishte një krijim spektakolar që luajti një rol kyç në historinë franceze gjatë shekujve.
Sot, ndërsa shënon një mijëvjeçar që nga fillimi i ndërtimit, ajo është një nga atraksionet turistike më të njohura të vendit pranë Parisit – ndonjëherë i mbingarkuar nga popullariteti i tij deri në atë pikë sa autoritetet u kanë kërkuar vizitorëve të mos vijnë.
Mundesh me e lexu edhe…
Abacia, e vendosur në një ishull shkëmbor në Kanalin Anglez në grykëderdhjen e lumit Quesnon, rreth një kilometër larg brigjeve të Normandisë, në perëndim të Parisit, ka tërhequr legjione pelegrinësh gjatë shekujve. Sot ajo tërheq 1.3 milionë turistë çdo vit, shkruan Katror.info.
“Në harkun kohor të 1000 viteve, silueta e saj është bërë një simbol i universalizmit francez”, shkroi presidenti francez Emmanuel Macron në Twitter më 5 qershor pas një vizite zyrtare në ishull. “Abacia e tij është një simbol i asaj që ne jemi: një komb ndërtuesish.”
Për të festuar ditëlindjen e abacisë, ishulli do të presë koncerte, konferenca dhe një shfaqje me dritë të quajtur “Millennium Solstice” më 23 qershor. Vizitorët do të mund të shijojnë gjithashtu një ekspozitë mbi historinë dhe arkitekturën e abacisë, deri në nëntor 2023.
Duke u ngritur nga një gji i rrethuar nga brigjet e Normandisë dhe Brittany, i rrethuar nga rëra e gjallë, abacia gotike e Mont Saint-Michel ngrihet mbi fshat dhe muret e trasha të fortesës.
Kur hyn batica, Moni del nga uji si Atlantida franceze, një mrekulli arkitekturore e vendosur në një peisazh të bukur natyror. Ishulli është pjesë e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s që nga viti 1979.
“Martesa e gjeniut njerëzor dhe natyrës,” komentoi Presidenti Macron në një fjalim që festonte mijëvjeçarin e ekzistencës së abacisë.
I quajtur “mrekullia e botës perëndimore”, historia e vendbanimit shkon prapa në vitin 709, kur një faltore u ndërtua në shkëmb për nder të Shën Mihail Kryeengjëllit. Ai u bë një vend i shenjtë që vazhdoi të zhvillohej nga shekulli i 11-të deri në shekullin e 16-të.
Abati dëshmoi momente kyçe në historinë franceze, veçanërisht kur u bë një kështjellë gjatë Luftës Njëqindvjeçare në shekujt 14 dhe 15 dhe i mbijetoi një rrethimi tridhjetëvjeçar nga britanikët.
Gjatë Revolucionit Francez në fund të shekullit të 18-të, abacia u shndërrua në një burg. Deri në vitin 1863, 14,000 të burgosur kishin kaluar kohë në “Bastillën buzë detit”, ku baticat dhe rëra e gjallë e bënë të pamundur arratisjen e të burgosurve. Familjet e të burgosurve kanë zëvendësuar pelegrinët që dikur ecnin nëpër korsitë e fshatit.
Gjatë epokës së bardhë para Luftës së Parë Botërore, monumenti gradualisht u bë një atraksion turistik botëror siç e njohim sot. Një nga pamjet e tij të njohura është bujtina e famshme Mer Pullar, e quajtur sipas kuzhinieres së shkëlqyer Annette Pullar, e cila ka pritur vizitorë që nga viti 1888.
Në vitin 1944, shkrimtari Ernest Hemingway, një korrespondent lufte në atë kohë, thuhet se ishte ulur në një tryezë në Mer Poular dhe përshkroi arritjen e zbarkimeve aleate gjatë Ditës D, një nga betejat vendimtare për çlirimin e Francës dhe Evropës, e cila u zhvillua disa kilometra nga Mont Saint Michel, pranë qytetit të shkatërruar plotësisht të Avransh.
Mont Saint Michel ka qenë gjithmonë jashtëzakonisht popullor dhe ka tërhequr miliona pelegrinë gjatë gjithë historisë së tij. “Ishte vendi më i madh i pelegrinazhit në Perëndim, shekuj më parë, përpara Santiago de Compostela,” tha për CNN Thomas Welter, drejtor i përgjithshëm i Institucionit Publik Kombëtar Mont Saint-Michel.
Sot, rreth tre milionë njerëz vizitojnë ishullin çdo vit, dhe disa fundjavë janë më të ngarkuar se zakonisht. Në fundjavën e Ditës së Ngjitjes në Maj, abacia u përmbyt me vizitorë midis orës 11:00 dhe 15:00.
“Ne kemi shitur 10,500 bileta në Abbey, që është një rekord”, tha Welter për CNN. Në total, në terren ishin rreth 33 mijë njerëz, që nuk është një rekord në vetvete, por gjithsesi shumë për Mon, që zakonisht pret këtë numër turistësh në gusht, gjatë sezonit të lartë.
“Para së gjithash, vetë vizitorët vuajnë sepse turneu është shumë më i pakëndshëm për ta”, shton Welter. “Që nga pandemia, turistët kanë një tolerancë shumë më të ulët ndaj turmave, sepse ata patën mundësinë të përjetojnë kënaqësinë e vizitës së vendit kur kishte shumë më pak vizitorë”.
Me festimin e mijëvjeçarit, shifrat e para për vitin 2023 njoftojnë se Mont Saint-Michel do të mbetet një atraksion turistik shumë i njohur, i cili paraqet probleme të caktuara për dhjetëra banorët, pronarët e dyqaneve dhe mjedisin natyror.
“Unë nuk mendoj se është një gjë e mirë për shitësit me pakicë, hotelierët dhe restorantet sepse ata thjesht nuk mund të përballojnë kërkesën. Mont Saint-Michel zë një sipërfaqe prej një kilometër katror dhe ka një rrugë tregtare. Kur më shumë se pesë mijë njerëz janë atje në të njëjtën kohë në rrugë, nuk mendoj se është shumë e këndshme,” thotë Welter. /Katror.info
Përgatiti:
