Një ekip shkencëtarësh në Kinë ka zhvilluar një lloj orizi që redukton me 70% shkarkimet e metanit, një gaz serrë tepër i fuqishëm, dhe njëkohësisht rrit rendimentet e prodhimit.
Ky lloj orizi është rezultat i hibridizimit të një lloji të orizit që prodhon më pak metan me një tjetër që ka rendimente të larta, pa përdorimin e GMO [shkurtimi për organizm i modifikuar gjenetikisht].
Kjo përpjekje e re mund të ofrojë një zgjidhje për uljen e ndikimit të bujqësisë në ndryshimin e klimës, duke rritur prodhimin e orizit për fermerët dhe duke kontribuar në luftën kundër ngrohjes globale, shkruan Good News Network, transmeton Katror.info.
Grupi tani po përpiqet të demonstrojë rëndësinë e këtij orizi para qeverisë kineze, me shpresën se ai mund t’u ofrohet fermerëve në të gjithë vendin, pasi ai gjithashtu jep më shumë oriz për hektar se shumica e llojeve të tjera.
Edhe pse kompostimi dhe blegtoria janë dy burimet që janë më shpesh të fajësuara për shkarkimin e metanit gjatë aktiviteteve ekonomike, bujqësia e orizit gjeneron 12% të shkarkimeve globale të metanit.
Kontributi i metanit në efektin serrë është shumë më i fuqishëm se ai i dioksidit të karbonit. Megjithatë, me një gjysmë jetë më pak se një dekadë, efektet e tij në ndryshimin e klimës nuk kuptohen mirë.
Disa klimatologë thonë se fuqia e metanit dhe shkatërrimi i shpejtë do të thotë që ai duhet të jetë një objektiv kyç për të parandaluar pasojat më të këqija të ngrohjes mesatare vjetore prej 2°C, ndërsa të tjerët kanë argumentuar se për shkak se CO2 mbetet në atmosferë për qindra vjet, është shumë më e rëndësishme të merremi me të, sesa me metanin, sepse çdo grimcë që lirojmë sot do të jetë diçka që do të na duhet të merremi me të për qindra vjet që vijnë.
Pavarësisht kësaj, një grup agronomësh nga universitetet në provincat Hunan dhe Zhejiang në Kinë, si dhe nga Uppsala BioCenter në Universitetin e Shkencave Bujqësore të Suedisë, donin të shihnin nëse ishte e mundur të kultivohej një lloj orizi me rendimente të larta dhe shkarkime të ulëta të metanit.
Grupi fillimisht gjeti një lloj orizi që kishte shkarkime të ulëta të metanit dhe e krahasoi atë me një tjetër që kishte shkarkime normale për të identifikuar ndryshimin ndërmjet tyre.
Në studimin e grupit të publikuar në revistën Cell Molecular Plant, ata identifikuan se përbërësit e rrënjëve të orizit, të quajtur eksudate, prodhojnë një ester acidi të njohur si fumarat. Ky ester shërben si ushqim për archaet (mikroorganizma që jetojnë në kushte ekstreme) në tokën përreth, të cilët prodhojnë metanin si një nënprodukt.
Ata konfirmuan më tej rolin e fumaratit duke shtuar oksantel, një kimikat që pengon çaktivizimin enzimatik të fumaratit, në tokën e llojeve të orizit me metan të lartë në laboratorin e tyre dhe panë se prodhimi i metanit ra ndjeshëm.
”Ishte pothuajse si një enigmë, vërejtëm se vetë toka përmbante diçka që reduktonte shkarkimet e metanit, kështu që filluam të mendonim se mund të kishte një inhibitor të llojit që po shkaktonte ndryshimin ndërmjet varieteteve”, thotë Anna Schnürer, mikrobiologe në Uppsala BioCenter.
Por, duke qenë se prodhimi i fumaratit ishte i barabartë në të dyja, hulumtuesit duhej të kërkonin një përgjigje tjetër për arsye se disa lloje orizi nxirrnin më pak metan. Përgjigja ishte etanoli i prodhuar nga orizi dhe i shpërndarë në tokë.
Ata e konfirmuan më tej rolin e fumaratit duke shtuar oksantel, një kimikat që pengon çaktivizimin enzimatik të fumaratit, në tokën e llojeve të orizit me metan të lartë në enë në laboratorin e tyre dhe panë se prodhimi i metanit ra ndjeshëm.
Duke marrë një lloj orizi të zakonshëm me rendimente të larta dhe duke e bredhur atë me llojin Heijing, i cili ishte i pasur me prodhim etanoli, ata arritën qëllimin e tyre me sukses të konsiderueshëm.
Një provë dyvjeçare në Kinë tregoi se shkarkimet e metanit ishin më shumë se 60% më të ulëta, ndërsa rendimenti ishte 8.96 ton/hektar në mesatare, krahasuar me mesataren globale të vitit 2024 prej 4.71 ton/hektar.
”Ky studim tregon se mund të kemi metan të ulët dhe akoma një oriz me rendimente të larta.Dhe mund ta bëni këtë duke përdorur metoda tradicionale të hibridizimit”, tha Anna Schnürer. /Katror.info
Përgatiti:
