Thellë brenda Rrethit Arktik, mes akullnajave gjigante dhe nën blloqet e akullit polar, fotografja dhe krijuese e përmbajtjës, suedezja, Cecilia Blomdahl gjeti ngrohtësi të jashtëzakonshme.
Arkipelagu norvegjez i Svalbardit, i vendosur afërsisht në mes të bregdetit verior të Norvegjisë dhe Polin e Veriut, është vendi i vendosjeve të përhershme më veriore në botë.
Blomdahl, e cila jeton në qytetin më të madh të Svalbardit, Longyearbyen, është një nga rreth 2,500 banorët e rajonit. Këtu, kabinat e ngjyrosura përplasen me pasqyrat kolosale të akullnajave dhe fenomenet celestiale të ndezura ndriçojnë qiellin, shkruan CNN, përcjell Katror.info.
Mundesh me e lexu edhe…
Blomdahl u transferua në Svalbard në vitin 2015 dhe dokumenton jetën e saj unike për miliona ndjekës të fascinuar në mediat sociale. Ajo tani ka kapur qetësinë e shtëpisë së saj, duke u shkëlqyer në nuanca të kaltërta, në një libër të ri fotografish me titull “Jeta në Svalbard.”
“Kur jeton këtu, vërtet e përjeton; natyrën e qetë dhe paqësore,” tha Blomdahl, një ish-punonjëse mikpritjeje që u bë “content writer”, për CNN, “Dhe çdo ditë duke qenë kaq afër natyrës; është magjepsëse.”
Sfidat e një jete të bukur
Për gjithë bukurinë e saj natyrore, Svalbardi është shumë më tepër se një vend i bukur. Pasuritë e tij të pasura, si peshku, gazi dhe depozitat e mineraleve, e kanë bërë atë një temë të mosmarrëveshjeve ekonomike dhe diplomatike në të kaluarën, dhe tani shërben si një qendër globale e zhvillimit të aktiviteteve ekonomike dhe kërkimeve shkencore. Për ata që vijnë vetëm për një kohë të shkurtër, është një destinacion turistik që ndodhet në listën e dëshirave.
Por siç e di Blomdahl, jeta në Svalbard nuk është e lehtë. Nga temperaturat që shpesh bien nën minus 30 gradë (-34.4 Celsius), te meduza polare dhe arinjtë polarë që ndonjëherë shëtisin nëpër rrugët lokale, duhet një individ unik që të heqë dorë nga jeta në kontinent dhe të zhvendoset në një vend kaq të largët dhe ndonjëherë të frikshëm.
“Çdo ditë është një aventurë. Do të jetë e çmendur, e egër ose thjesht një ditë e zakonshme,” tha Blomdahl. “Por një ditë e zakonshme këtu është kaq ndryshe; është të konsumosh kafe me Dritat e Veriut, ose diellin e mesnatës, ose me brirë.”
Këto janë ndjenja të zakonshme brenda komunitetit të Svalbardit — kushtet ekstreme, ndërsa janë magjepsëse, bëjnë që njerëzit të mos qëndrojnë në këtë zonë rastësisht. Njerëz nga rreth 50 shtete jetojnë aty, duke punuar në fusha si kërkime shkencore dhe turizëm sezonal.
Çfarë e shtyn dikë të kërkojë një shtëpi në një qoshe kaq të largët të botës?
Sipas ekspertëve të shkencave të sjelljes, shumë njerëz që kërkojnë kushte ekstreme mund të motivohet nga dëshira për të sfiduar kufijtë e aftësive të tyre fizike dhe psikologjike, për t’u larguar nga problemet personale ose monotonia e përditshme, ose thjesht për adrenalinë.
Për Blomdahl, një shikim i pamjeve të pazëvendësueshme të Svalbardit ishte gjithçka që i duhej për të hequr dorë nga ambiciet e saj korporative në Angli dhe Suedi dhe për të zgjedhur të jetojë atë që ajo e përshkruan në librin e saj si një “jetë të lidhur me natyrën, e shënuar nga një ritëm më i ngadaltë.”
“Çdo gjë këtu është kaq e pastër dhe kaq e bukur,” tha Blomdahl. “Mendoni se është një lloj magjie, sepse është kaq e pabesueshme.”
Jeta në skajet e botës
Në kanalet e saj sociale, Blomdahl tregon për ndjekësit e saj nga afër se si mjedisi i Svalbardit modelon jetën e saj të përditshme. Për shembull, jo vetëm që është e nevojshme të mbash pajisje mbrojtëse nga arinjtë polarë kur udhëton jashtë vendbanimeve të caktuara, por kjo është gjithashtu e kërkuar me ligj. Në një imazh të fuqishëm në librin e saj, ajo shfaqet duke mbajtur një armë në shpinë, ndërsa ajo dhe qeni i saj ndodhen larg vendbanimeve. Blomdahl, e cila fotografon të gjitha imazhet vetë, ka kapur madje një arush polar afër shtëpisë së saj — duke e bërë këtë nga një distancë e dukshme për arsye sigurie.
Influencerja, e cila jeton në Svalbard për nëntë vjet, tani ka dokumentuar shtëpinë e saj në një libër.
Një vit në Svalbard shënohet nga dy periudha të pazakonta dritë: nata polare dhe dielli i mesnatës. Nata polare fillon në mes të nëntorit dhe vazhdon deri në fund të janarit, kur dielli nuk ngrihet mbi horizont. Dielli i mesnatës, i cili zgjat rreth 18 javë midis prillit dhe gushtit, është kur dielli nuk perëndon nën horizont. Këto periudha të dritës së vazhdueshme dhe të errësirës për ditë të tëra mund të ndikojnë në trupin dhe mendjen. Blomdahl kujton si disa miq, të dehur nga nata polare, janë ndodhur duke shkuar në punë në mes të natës, në vend që të dilnin gjatë orëve të errëta të ditës.
Kushtet e pazakonta të jetesës mund të kenë efekte të thella në shëndetin e njerëzve. Pavarësisht një pamjeje pozitive të përgjithshme për shëndetin dhe cilësinë e jetës në Svalbard, nata polare dhe dielli i mesnatës mund të çrregullojnë ciklet e gjumit dhe zgjuarjes, nivelet e proteinave të gjakut dhe të çojnë në rrezik të rritur të sëmundjeve kronike. Pavarësisht marrjes së suplementeve, Blomdahl thotë se ka vënë re një rënie të niveleve të saj të vitaminës D, e cila mbështet shëndetin e sistemit imunitar dhe aktivitetin e qelizave të trurit.
Megjithatë, Blomdahl thotë se nata polare është “një nga periudhat më të mira të vitit,” ku ajo mund “të bëhet një me errësirën.” Ajo e shijon qetësinë gjatë asaj periudhe, por thekson rëndësinë e ruajtjes së një outlook pozitiv dhe mbajtjes aktive gjatë një sezoni që ndryshe mund të ishte pasiv.
“Qëndrimi juaj mendor është kaq i fuqishëm. I shoh këto ditë të errëta si diçka të ngrohtë,” tha Blomdahl, “mendoj se është shumë në dorë të secilit individ të krijojë rutinën dhe qëndrimin e tij.”
Një perspektivë e balancuar
Mbajtja e një mindseti adaptiv është gjithashtu një mënyrë e rëndësishme që banorët e Svalbard-it e përpunojnë kërcënimin unik që ndryshimet klimatike paraqesin për këtë rajon. Studimet sugjerojnë se Longyearbyen po ngrohet gjashtë herë më shpejt se mesatarja globale, dhe shpërbërja e permafrostit dhe rritja e niveleve të detit kërcënojnë ekonominë dhe infrastrukturën lokale.
Studime të tjera në komunitetet e tjera arktike tregojnë një korrelacion midis ndryshimeve klimatike dhe niveleve më të larta të stresit mendor. Në Svalbard, njerëzit raportojnë një nivel të lartë kënaqësie me jetën e tyre, pavarësisht sfidave mjedisore, por pasojat e çështjeve klimatike, si shpërbërja e permafrostit, mund të lënë disa të ndihen të pafuqishëm. Blomdahl thekson se çdo vit në Svalbard realizohet një anketë mjedisore për të menaxhuar rreziqet.
Sa i përket jetës së përditshme, Svalbard është mjaft i pajisur me mjete për të mbështetur popullsinë e tij. Longyearbyen ka shumicën e asaj që ofrojnë qytetet në kontinent, përfshirë një aeroport, një spital, institucione arsimore dhe më shumë — të gjitha të shpallura si më të veriu të këtij lloji në botë. Megjithatë, duke pasur parasysh punën e orientuar nga misionet që karakterizon shumë prej ekonomisë së Svalbard, dhe jo më kot kushtet e ashpra të mjedisit, qëndrimi mesatar në Svalbard është vetëm shtatë vjet, sipas statistikave të Norvegjisë.
Megjithatë, kjo përputhet në mënyrë të përshtatshme me dëshirën për të mos zgjeruar jetesën në Svalbard, sipas Blomdahl. Zyrtarët lokalë kanë orientuar burimet e disponueshme kryesisht për të mbajtur jetesën në Svalbard siç është, duke pasur parasysh kufizimet mjedisore dhe zhvillimore.
Sa i përket Blomdahl, mendimi i saj pozitiv dhe dashuria për Svalbard e drejton atë larg shqetësimeve apo pasigurisë. Përkundrazi, ajo thotë se është e fokusuar vetëm në krijimin e përmbajtjes edukative dhe paqësore për jetën e saj të veçantë në një vend të veçantë.
“Kjo është pikërisht ajo që dua të bëj,” thotë Blomdahl.
Dua të vazhdoj të tregoj bukurinë e Arktikut, thjeshtë dua të tregoj Svalbard-in ashtu siç është.” /Katror.info
Përgatiti:
