Dita Botërore e Jetës së Egër shënohet çdo vit më 3 mars, duke na kujtuar pasurinë e biodiversitetit dhe sfidat që e rrezikojnë atë.
Data 3 mars për Ditën Botërore të Jetës së Egër është simbolike, pasi në këtë ditë, në vitin 1973, u nënshkrua Konventa për Tregtinë Ndërkombëtare të Llojeve të Rrezikuara të Faunës dhe Florës së Egër (CITES), një marrëveshje e rëndësishme për mbrojtjen e biodiversitetit botëror.
Sot, planeti përballet me tre kriza të njëkohshme dhe të ndërlidhura, të nxitura kryesisht nga aktiviteti njerëzor: ndryshimi i klimës, humbja e biodiversitetit dhe ndotja. Shfrytëzimi i pakontrolluar i burimeve, gjuetia e paligjshme, shkatërrimi i habitatit dhe ndryshimet klimatike po vënë në rrezik shumë lloje të egra.
Mundesh me e lexu edhe…
Sipas Raportit të Planetit të Gjallë 2024 nga Fondi Botëror për Natyrën (WWF), madhësia mesatare e popullatave të jetës së egër është zvogëluar me 73% që nga viti 1970, shkruan Balkan Green Energy News, transmeton Katror.info.
Ndërkohë, Lista e Kuqe e Unionit Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës (IUCN) numëron tani 166,000 lloje, me 46,300 prej tyre në rrezik zhdukjeje.
Më shumë se gjysma e prodhimit të brendshëm bruto (PBB) të botës varet nga burimet natyrore, gjë që e bën humbjen e biodiversitetit një kërcënim në rritje për stabilitetin financiar dhe jetesën.
Kjo e thekson edhe më shumë rëndësinë e temës së këtij viti për Ditën Botërore të Jetës së Egër: “Financimi i Ruajtjes së Jetës së Egër: Investimi në Njerëzit dhe Planetin”.
Flukset aktuale financiare janë të pamjaftueshme për të ndihmuar qeveritë të përmbushin objektivat kombëtare të biodiversitetit, veçanërisht në pikat e nxehta të biodiversitetit, të cilat ndodhen kryesisht në vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme. Pikat e nxehta të biodiversitetit janë zona të pasura në larmi biologjike, por njëkohësisht të rrezikuara.
Sipas vlerësimeve, për mbrojtjen e biodiversitetit nevojiten 824 miliardë dollarë amerikanë në vit, ndërsa investimet aktuale globale arrijnë vetëm në 143 miliardë dollarë, shumë më pak se sa kërkohet. Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara, António Guterres, ka apeluar për të paktën 500 miliardë dollarë shtesë në vit për financimin e Objektivave të Zhvillimit të Qëndrueshëm (SDG), përfshirë mbrojtjen e natyrës.
“Ne kemi përgjegjësinë të shfrytëzojmë fuqinë dhe fleksibilitetin e sektorit financiar dhe të integrojmë vlerësimet pozitive për natyrën në sferën e investimeve.
Financimi për ruajtjen e jetës së egër ka të bëjë me mbrojtjen e specieve bimore dhe shtazore në natyrë dhe me kontributin në ruajtjen e biodiversitetit të planetit, i cili mbështet të gjitha ekosistemet dhe komunitetet në mbarë botën,” tha Sekretarja e Përgjithshme e CITES, Ivonne Higuero.
Mekanizma inovativë të financimit
Ndërsa hendeku mes fondeve të nevojshme dhe atyre të disponueshme po zgjerohet, po i kushtohet gjithnjë e më shumë vëmendje mekanizmave inovativë të financimit.
Kuadri Global i Biodiversitetit Kunming-Montreal ka vendosur objektiva ambicioze për të ndaluar humbjen e biodiversitetit deri në vitin 2030, duke përfshirë mobilizimin e të paktën 200 miliardë dollarëve në vit dhe eliminimin ose reformimin e subvencioneve që dëmtojnë mjedisin.
Programe të tilla si Shkëmbimet e Borxhit për Natyrën (Debt-for-Nature Swaps) i lejojnë qeveritë të ridrejtojnë një pjesë të borxhit të tyre kombëtar drejt përpjekjeve për ruajtjen e natyrës.
Obligimet për Ruajtjen e Jetës së Egër (Wildlife Conservation Bonds) inkurajojnë investimet e sektorit privat në mbrojtjen e specieve të rrezikuara, ndërsa Obligimet për Shërbimet e Ekosistemit (PES) u mundësojnë pronarëve të tokave dhe komuniteteve lokale të gjenerojnë të ardhura përmes menaxhimit të qëndrueshëm të burimeve natyrore.
Dita Botërore e Jetës së Egër 2025 do të shërbejë si një platformë për shkëmbimin e njohurive, inovacionin financiar dhe forcimin e bashkëpunimit midis qeverive, sektorit privat dhe shoqërisë civile.
Përveç ngjarjes kryesore të Kombeve të Bashkuara në Palais des Nations në Gjenevë më 3 mars, kremtimi do të përfshijë edhe aktivitete online, si Festivali i Filmit Jackson Wild dhe Konkursi Ndërkombëtar i Artit për të Rinj, i organizuar nga Fondi Ndërkombëtar për Mirëqenien e Kafshëve (IFAW). /Katror.info
Përgatiti:
