Frika nga gjilpërat është një ndër arsyet kryesore pse shumë të rritur hezitojnë të vaksinohen. Por një studim i ri nga Universiteti “Texas Tech” e sjell një ide krejtësisht të pazakontë për ta zëvendësuar gjilpërën: përdorimin e perit dentar, ka raportuar ScienceAlert.
Shkencëtarët zbuluan se një zonë e veçantë në gojë që quhet “junctional epithelium, JE”, që ndodhet aty ku takohen mishrat dhe dhëmbët, është natyrshëm i lagësht aq sa për ta lehtësuar lëvizjen e qelizave imune që të veprojnë kundër baktereve. Kjo e bën atë sikur një portë të mundshme për futjen e vaksinave në trup.
“Ne e hodhëm hipotezën se kjo lagështi e JE-së mund ta përshpejtojë futjen e antigjeneve të vaksinës, dhe që bollëku i qelizave imune në këtë mikroambient mund ta nxisë një përgjigje të fuqishme të imunitetit”, shkruajnë studiuesit në punimin e tyre të publikuar së fundmi, percjell Koha.
Mundesh me e lexu edhe…
Për ta testuar idenë, ata e kanë lyer perin e dhëmbëve me lloje të ndryshme vaksinash dhe e përdorën atë te minjtë për disa javë me radhë. Rezultatet ishin shumë premtuese. Minjtë patën përgjigje të forta imuniteti, si në gojë ashtu edhe në të gjithë trupin dhe u mbrojtën me sukses nga një infeksion i mëvonshëm me grip.
Në një fazë tjetër, studiuesit eksperimentuan edhe me njerëz, por duke përdorur ngjyrues në vend të vaksinës, për shkak se testimet klinike ende nuk kanë nisur. Megjithatë, sasia e ngjyruesit që arriti në zonën e JE-së ishte e mjaftueshme për të treguar se kjo qasje mund të funksionojë edhe te njerëzit.
“Këto gjetje e vendosin vaksinimin përmes perit dentar si një strategji të thjeshtë dhe pa gjilpëra që e përmirëson dërgimin e vaksinës dhe aktivizimin e sistemit imunitar në krahasim me metodat ekzistuese të imunizimit të mukozës”, thuhet në raportin e studimit.
Përparësitë janë të shumta: përveç se e shmangin dhimbjen dhe frikën nga gjilpërat, vaksinat me penj dentar do të ishin më të lehta për t’u transportuar e ruajtur, nuk do ta kërkonin ndihmën e stafit mjekësor dhe madje mund të dërgoheshin me postë, një përparësi e madhe në raste pandemie siç ishte COVID-19.
Deri më tani, shkencëtarët kanë provuar mënyra të ndryshme për të dërguar vaksina përmes gojës, si nën gjuhë apo në faqet e brendshme, por asnjë nuk ka qenë aq efektive sa kjo metodë e re. Megjithëse studimi është ende në faza të hershme, potenciali i tij shihet si revolucionar.
“Meqë vaksinat injektuese kanë disavantazhe, si dhimbja, frika nga gjilpërat, rreziku i përhapjes së sëmundjeve përmes praktikave të pasigurta të injektimit dhe mungesa e aktivizimit të fortë të imunitetit të mukozës, ka nevojë për qasje alternative në dërgimin e vaksinave”, thuhet tutje në raportin e studimit./Katror.info
Përgatiti:
