Një planet i mundshëm xhuxh është zbuluar në pjesën më të largët të sistemit tonë diellor, përtej Neptunit – dhe praninë e tij po e konsiderojnë si një sfidë për ekzistencën e të ashtuquajturit Planet 9 apo Planet X.
Sihao Cheng nga Instituti për Studime të Avancuara në Princeton, SHBA, dhe kolegët e tij e identifikuan për herë të parë objektin, të quajtur 2017 OF201, si një pikë e ndritshme në një bazë të dhënash astronomike të teleskopit Victor M. Blanco në Kili.
Ky objekt është rreth 700 kilometra në diametër, duke qenë i mjaftueshëm i madh për t’u konsideruar planet xhuxh – si Plutoni, që është afro tre herë më i madh. Aktualisht, ai ndodhet 90.5 njësi astronomike (AU) larg Tokës – apo 90 herë më larg se sa është Dielli nga Toka, shkruan NewScientist, përcjell Katror.info.
Mundesh me e lexu edhe…
Meqenëse orbita mesatare e këtij objekti është më e madhe se ajo e Neptunit, ai klasifikohet si objekt trans-neptunian (TNO). Ai kalon përmes rripit Kuiper, një disk me trupa të akullt përtej orbitës së Neptunit.
Studiuesit analizuan 19 vrojtime të bëra gjatë shtatë viteve nga Teleskopi i Kanadasë-Francë-Havai, për të përcaktuar se pika më e afërt me Diellin – perihelioni – është 44.5 AU, e ngjashme me orbitën e Plutonit. Pika më e largët është 1600 AU, përtej kufijve të sistemit diellor.
Kjo orbitë e largët mund të jetë rezultat i një përplasjeje me një planet gjigand, që e ka “hedhur jashtë” këtë trup qiellor, thonë studiuesit.
“Është një zbulim vërtet interesant,” thotë Kevin Napier nga Universiteti i Michiganit. Sipas tij, objekti shkon aq larg nga sistemi diellor, sa që mund të ndërveprojë me yje të tjerë në galaktikë, po aq sa me planetët tanë.
Shumë TNO me orbita ekstreme duket se grupohen në një orientim të veçantë, gjë që është interpretuar si dëshmi për ekzistencën e një planeti të nëntë në retën Oort, një re gjigante me trupa të akullt që rrethon sistemin diellor. Sipas kësaj teorie, graviteti i Planetit 9 i detyron TNO-të të ndjekin këto orbita.
Por orbita e 2017 OF201 nuk përputhet me këtë model. “Ky objekt është qartë jashtë modelit të njohur,” thotë Eritas Yang nga Universiteti Princeton.
Cheng dhe kolegët modeluan simulime për të parë se si do të sillej orbita e këtij objekti nëse do të ekzistonte Planet 9. “Në versionin me Planetin X, objekti largohet pas disa qindra milionë vitesh, ndërsa në versionin pa Planet X, ai qëndron,” thotë Napier. “Kështu që, nuk është në favor të ekzistencës së Planetit 9.”
Por Cheng thotë se nevojiten më shumë të dhëna: “Shpresoj që Planet 9 të ekzistojë – sepse do të ishte më interesante.”
Ky planet xhuxh i mundshëm ka nevojë për rreth 25,000 vjet për të përfunduar një orbitë të plotë – që do të thotë se vetëm 1% të kohës është aq afër nesh sa për ta zbuluar.
“Këto objekte janë shumë të vështira për t’u gjetur – janë të zbehta, dhe orbitat e tyre janë kaq të gjata dhe të shtrira, sa mund të shihen vetëm kur janë shumë afër Diellit – dhe më pas zhduken përsëri,” thotë Napier.
Kjo do të thotë se mund të ketë qindra objekte të ngjashme. Observatori Vera C. Rubin, që pritet të hyjë në funksion këtë vit, do të shikojë më thellë në hapësirë dhe mund të zbulojë shumë më tepër – duke na ndihmuar të kuptojmë më shumë për ta, dhe për vetë Planetin 9./Katror.info
