Duke zhbllokuar misteret e kodit gjenetik të njeriut, një studim i fundit i kryer në Holandë ka zbuluar modele specifike të ADN-së që luajnë një rol kyç në përcaktimin e ndjeshmërisë ndaj pagjumësisë. Shkencëtarët kryen studimin duke monitoruar nga afër modelet e gjumit të gati 2500 individëve, që nga koha kur ata ishin në barkun e nënave të tyre deri në moshën 15 vjeç. Studimi zbuloi se individët që posedonin shënues gjenetikë të lidhur me çrregullimet e gjumit ishin më të prirur ndaj zgjimit gjatë natës gjatë adoleshencës.
Ndryshe nga gjetjet e mëparshme të kufizuara për të rriturit, hulumtimet e reja tregojnë se gjeni “i gjumë i keq” mbetet aktiv gjatë gjithë jetës së një personi. Shkencëtarët nga Qendra Mjekësore Universitare e Roterdamit dhe Qendra Mjekësore Universitare Erasmus MC theksuan rëndësinë e zbulimit të hershëm të problemeve të gjumit tek fëmijët, duke theksuar nevojën për të ndërhyrë që në fëmijëri për të parandaluar pagjumësinë e mundshme gjatë gjithë jetës.
Duke mbledhur mostra të ADN-së nga 2,458 fëmijë evropianë të lindur midis prillit 2002 dhe janarit 2006, studiuesit përdorën gjakun e kordonit dhe mostrat e marra kur fëmijët e përfshirë në studim ishin gjashtë vjeç. Nënat dhanë informacione për modelet e gjumit të fëmijëve të tyre në faza të ndryshme, ndërsa një grup prej 975 adoleshentësh mbanin pajisje për monitorimin e gjumit për rreth dy javë. Analiza gjeneroi rezultatet e rrezikut të ADN-së, duke zbuluar një korrelacion midis rezultateve të larta dhe problemeve të vazhdueshme të lidhura me pagjumësinë, të tilla si zgjimi natën dhe vështirësia për të fjetur gjatë fëmijërisë.
Mundesh me e lexu edhe…
Shkencëtarët shprehën nevojën për kërkime të mëtejshme në zbulimin e hershëm të bazuar në gjenetik dhe parandalimin e problemeve të gjumit. Gjetjet e tyre janë dokumentuar në Journal of Child Psychology and Psychiatry.
Duke njohur ndikimin e gjumit në zhvillimin dhe suksesin akademik të fëmijës, ekspertët mbrojnë zgjidhjen e hershme të problemeve të gjumit. Një studim i vitit 2022 i publikuar në Journal of Clinical Sleep Medicine gjeti gjithashtu një lidhje midis gjumit të shqetësuar dhe performancës akademike. Po kështu, një studim i Fondacionit Kombëtar të Gjumit të SHBA-së zbuloi se më shumë se 87 për qind e nxënësve të shkollave të mesme në SHBA nuk bëjnë 8 deri në 10 orë gjumë të rekomanduar në natë.
Ashpërsia e problemit ka shtyrë Akademinë Amerikane të Pediatrisë të etiketojë cilësinë e dobët të gjumit tek adoleshentët si një ‘epidemi’, duke përmendur përdorimin e mediave elektronike, konsumin e kafeinës dhe fillimin e hershëm të shkollës si faktorë kontribues. Ky ndërgjegjësim nxiti veprim, me prindërit dhe ekspertët e gjumit që u kërkonin legjislaturave shtetërore të miratojnë fillimin e mëvonshëm të shkollës. Aktualisht, Kalifornia dhe Florida janë të vetmet shtete me politika që urdhërojnë që orët e shkollave të mesme publike të mos fillojnë para orës 8:30 të mëngjesit, megjithëse afati i zbatimit në Florida zgjat vetëm deri në vitin 2026. /Katror.info
Përgatiti:
