Kanë kaluar vetëm tre vjet nga ideja deri në realizimin e planit të startup-it kalifornian Varda Space Industries, i cili planifikon të zhvillojë ilaçet e së ardhmes në orbitën e Tokës.
Startup Varda Space Industries u themelua në vitin 2020 dhe kompania synon të ndërtojë stacionin e parë hapësinor të destinuar për përdorim industrial. Plani i tyre është të përdorin mikrogravitetin për të prodhuar materiale që përndryshe janë të vështira për t’u prodhuar në kushtet e gravitetit të Tokës.
Ajo u themelua nga Delian Asparouhov, Daniel Marshall dhe Will Bruey, një ish-punonjës i SpaceX, ndaj nuk është aspak çudi që ishte kompania e Musk që u zgjodh për të dërguar kapsulën e parë industriale në hapësirë.
Mundesh me e lexu edhe…
“Ne po vëmë bast se prodhimi i hapësirës është në fakt industria e ardhshme e madhe që do të komercializohet,” tha Bruey.
Raketa Falcon 9 e SpaceX, përveç satelitëve të tjerë, dërgoi në hapësirë kapsulën 90 kilogramëshe të Varda-s, me të cilën kompania dëshiron të fillojë kërkimin e ilaçeve në kushte mikrograviteti.
Nëse misioni rezulton i suksesshëm, Varda shpreson të zgjerojë shpejt biznesin e saj, duke dërguar rregullisht satelitë në orbitë për të kryer eksperimente të kërkuara nga kompanitë farmaceutike.
Thelbi i kësaj ideje, prodhimi i ilaçeve në mikrogravitet, bazohet në eksperimentet që janë kryer prej disa kohësh në Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës. Kompanitë e mëdha farmaceutike, duke përfshirë Merck dhe Bristol Myers Squibb, kanë kryer tashmë një numër eksperimentesh në Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës, duke punuar me Laboratorin Kombëtar ISS. Kjo punë mund të çojnë në ndryshime të rëndësishme në ilaçet që njerëzit në Tokë i marrin sot.
Nëse plani ambicioz i biznesit i Varda do të jetë i qëndrueshëm do të varet nga një sërë çështjesh teknologjike dhe financiare.
Kapsula e kompanisë u lançua me një eksperiment tashmë të integruar. Pasi në orbitë, ai shkëputet dhe fillon të fluturojë nëpër hapësirën i lidhur me atë që quhet autobus satelitor. Është kjo strukturë që duhet të sigurojë fuqinë, shtytjen dhe komunikimin e nevojshëm për të lundruar në vakum të hapësirës. Autobusi satelitor për misionet e para të Vardës do të sigurohet nga Rocket Lab.
Pas kësaj faze fillestare të vendosjes në orbitën e Tokës, fillon eksperimenti që kryhet me makinat e integruara. Qëllimi është krijimi i komponentëve kyç të produkteve farmaceutike në mikrogravitet.
Hulumtimet kanë vërtetuar tashmë se kristalet e proteinave të rritura në hapësirë mund të formojnë struktura më të përsosura në krahasim me ato të rritura në Tokë. Këto kristale në formë hapësire mund të përdoren më pas për të krijuar ilaçe që mund të absorbohen më lehtë nga trupi i njeriut ose ilaçe më efektive në përgjithësi.
Pasi të përfundojë eksperimenti i Vardës, inxhinierët në Tokë do të vlerësojnë nëse kapsula është gati për kthim. Nëse gjykohet se është gati, autobusi satelitor do ta shtyjë kapsulën drejt Tokës.
Udhëtimi i Vardës nga ideja e deri te nisja e parë në hapësirë ishte jashtëzakonisht i shpejtë. E themeluar më pak se tre vjet më parë, ajo është rritur nga një ide në një kompani me më shumë se 100 milionë dollarë financim fillestar, një fabrikë 68,000 metra katrorë dhe një satelit në hapësirë. Në total, kompania punëson rreth 100 njerëz./Katror.info
Përgatiti:
