katror.infokatror.infokatror.info
Notification
Font ResizerAa
  • Home
  • Lajme
    Lajme
    Më shumë
    Top News
    ASK: Pagat mesatare bruto për vitin 2023 në Kosovë ishin 570 Euro
    1 year ago
    Bota në rrugën e suksesshme drejt energjisë të rinovueshme
    1 year ago
    BE-ja pranë finalizimit të mjeteve për Ballkanin Perëndimor
    1 year ago
    Postimet e fundit
    KQZ certifikon listën votuese dhe vendos numrin e fletëvotimeve për raundin e dytë
    7 hours ago
    Osmani: Nëse të dielën s’formohet Qeveria, do t’i ftoj partitë për të parë nëse ndonjëra i ka numrat
    10 hours ago
    Nënshkruhet memorandumi i bashkëpunimit për promovimin e turizmit malor
    10 hours ago
    INSTAT: Mbi 1,2 milionë të huaj vizituan Shqipërinë në shtator
    10 hours ago
  • Lajme të mira
    Lajme të mira
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Motrat e gjejnë njëra tjetrën pas 45 viteve të ndara
    3 years ago
    Mos i leni ëndrrat tuaja të mbeten vetëm ëndrra…
    3 years ago
    Të ngrisim një gotë për…
    3 years ago
    Postimet e fundit
    Biblioteka Kombëtare e vë Kosovën në hartën evropiane të institucioneve bibliotekare
    6 hours ago
    Sot fillon Konferenca “Software Freedom Kosova 2025”
    9 hours ago
    “Mua besoj më shpëtoi portreti” në Berlinale Spotlight dhe në Shortlist për European Film Award
    1 day ago
    Mbahet konferenca rajonale “Youth Employment in the Western Balkans” në Prishtinë
    1 day ago
  • People
    People
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Jubileu Platinum i Mbretëreshës Elizabeta e Dytë bën bashkë tërë familjen mbretërore  
    3 years ago
    Kompozitori i Dua Lipës tregon si të komponohet një hit për 30 sekonda
    3 years ago
    Rita Ora & Taika Waititi fejohen gjatë një propozimi të ‘përnjëhershëm’
    3 years ago
    Postimet e fundit
    Bebe Rexha do të këndojë himnin kombëtar amerikan në kampionatin e bejsbollit në Toronto
    10 hours ago
    Hapet në Prishtinë Java e Filmit të Frankofonisë
    1 day ago
    Radio Kosova nis maratonën për Festivalin e Këngës
    1 day ago
    InterBalkanChoir sjellin frymë ballkanike e ndërkombëtare në Pri Vocal Fest
    3 days ago
  • Sporti n’Katror
  • Viral
    Viral
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Video e një kafshe që u bë virale
    3 years ago
    Viral Dance e muajit Qershor në TikTok
    3 years ago
    Momentet që shkuan #viral gjatë procesit të gjykimit për shpifje të Depp dhe Heard
    3 years ago
    Postimet e fundit
    OpenAI sfidon Google me shfletuesin intelegjent “Atlas”
    3 days ago
    TikTok heq më shumë se 189 milionë video nga platforma
    5 days ago
    Transformimi i Windows 11: AI në çdo kompjuter
    1 week ago
    Çiklisti francez Aurelien Fontenoy thyen rekordin duke u ngjitur në Kullën Eiffel me biçikletë
    2 weeks ago
  • Shije
    Shije
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Shije vere – receta gatimi me ushqimet e qëlluara për ditët me vapë
    1 year ago
    Noma fitoi çmimin e parë të World’s Best Restaurant vitin e kaluar
    3 years ago
    Vatikani kryeson listën e vendeve që pinë më së shumti verë
    3 years ago
    Postimet e fundit
    7 superushqime vjeshtore që ndihmojnë trupin dhe mendjen të përballojnë ndryshimin e stinëve
    3 days ago
    Mielli i arrave, përbërësi sekret për ëmbëlsira aromatike
    4 days ago
    Shijet e vjeshtës: Perimet më të mira të muajit tetor
    5 days ago
    5 gabimet që nuk duhet të bëni kur gatuani gjellë me mish
    6 days ago
  • Udhë
    Udhë
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    E para Kosova!
    1 year ago
    15+ artikuj për kamping me t’cilat ndiheni si n’shtëpi edhe nëse jeni në male të thella
    3 years ago
    Sa kohë duhet të qëndroni në Norvegji për ta parë magjinë e “Northern Lights”
    2 years ago
    Postimet e fundit
    Lini shpallet “Ansambël Arkitektonik Urban”, pjesë e UNESCO-s
    10 hours ago
    Si është jeta në qytetet më inteligjente të botës të vitit 2025?
    4 days ago
    Shpellat që fshehin historinë 38 milionë vjeçare të Floridës
    1 day ago
    TDW: Tirana, destinacioni turistik më i preferuar në Ballkan
    1 day ago
  • Katrori YT
  • Fun
    • Kuriozitet
    • Life Style
Duke e lexuar: Historia e binjakëve që krijuan gjuhën e tyre për të komunikuar me njëri-tjetrin
Shpërndaje
katror.infokatror.info
Font ResizerAa
  • Home
  • Lajme
  • Lajme të mira
  • Katrori YT
  • People
  • Sporti n’Katror
  • Viral
  • Fun
  • Udhë
  • Shije
Search...
  • Back To Home
  • Categories
    • Lajme
    • Lajme të mira
    • People
    • Viral
    • Sporti n’Katror
    • Shije
    • Udhë
    • Katrori YT
    • Fun
    • Kuriozitet
    • Life Style
  • Bookmarks
    • My Bookmarks
    • Newsletter
  • Contact Us
    • Contact
Follow US
People

Historia e binjakëve që krijuan gjuhën e tyre për të komunikuar me njëri-tjetrin

Last updated: 29/10/2024 10:09 AM
382 Shikime
Shpërndaje
Foto: BBC

Deri në 50% e binjakëve zhvillojnë modelin e tyre të komunikimit me njëri-tjetrin.

Shumica e humbasin me kalimin e kohës, por për binjakët Youlden është bërë një mënyrë normale komunikimi.

Binjakët Matthew dhe Michael Youlden flasin 25 gjuhë secili.

Mundesh me e lexu edhe…

E 26-ta është Umeri, të cilën nuk e përfshijnë në numërimin e tyre.

- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -

Nëse nuk keni dëgjuar për Umeri, ka një arsye të mirë për këtë.

Michael dhe Matthew janë dy personat e vetëm që e flasin, e lexojnë dhe e shkruajnë atë, duke e krijuar vetë si fëmijë.

“Umeri nuk përdoret për t’i mbajtur gjërat private”, thanë binjakët.

“Padyshim që ka një vlerë shumë sentimentale për ne, pasi pasqyron lidhjen e thellë që ndajmë si binjakë identikë”, shtuan ata.

- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -

Bëhet e ditur se rreth 30-50% e binjakëve zhvillojnë një gjuhë të përbashkët ose një model të veçantë komunikimi që është i kuptueshëm vetëm për ta, i njohur si kriptofazia. Termi përkthehet drejtpërdrejt nga greqishtja si “komunikim i fshehtë”.

Umeri tani shkruhet duke përdorur alfabetin latin, megjithëse binjakët Youlden u përpoqën të hartonin alfabetin e tyre për gjuhën.

Të lindur dhe të rritur në Manchester në Mbretërinë e Bashkuar, binjakët Youlden u rritën të rrethuar nga etni dhe kultura të ndryshme, duke nxitur dashurinë për gjuhët.

Kujtimet e fillimit të Umeri janë të mjegullta, por vëllezërit kujtojnë se gjyshi i tyre ishte i hutuar kur si parashkollorë, të dy ndanin një shaka mes tyre që ai nuk e kuptonte.

- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -

Më pas, në moshën 8-vjeçare ata bënë pushimet e para jashtë vendit, shkruan BBC, përcjell Telegrafi.

Binjakët u nisën për në Spanjë dhe vendosën se do të mësonin spanjisht, të bindur se nëse nuk do ta bënin, do të kishin vështirësi të porosisnin akullore.

Siç raportohet, ata filluan të përkthenin fjalë nga anglishtja në spanjisht. Më vonë ata filluan të mësonin edhe gjuhën italiane dhe më pas e kthyen vëmendjen në mësimin e gjuhëve skandinave.

Duke bashkuar elemente të ndryshme gramatikore të të gjitha gjuhëve që kishin studiuar, vëllezërit kuptuan se Umeri mund të bëhej në të vërtetë një gjuhë e plotë.

- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -

Gjuha e përbashkët

Megjithatë, ruajtja e një gjuhe të folur nga pak njerëz vjen me sfidat e veta.

“Binjakët e kanë këtë gjuhë të përbashkët, që në një moment ndalojnë së përdoruri, sikur u vjen turp për këtë”, thotë Matthew.

Kur vëllezërit largoheshin për të biseduar në gjuhën e tyre kur ishin me familje, përgjigja prirej të ishte “ata po e bëjnë përsëri gjënë e gjuhës”, kujton Mateu.

- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -

Karen Thorpe është specialiste në zhvillimin, edukimin dhe kërkimin e kujdesit të fëmijëve në Institutin e Trurit në Queensland në Universitetin e Queensland. Në rolet e mëparshme ajo ka studiuar gjerësisht zhvillimin e gjuhës tek binjakët.

“Për mua bëhet fjalë për një marrëdhënie shumë të ngushtë”, tha Thorpe.

“Në vend që ta shohim atë si diçka të çuditshme dhe të pazakontë, gjuha private ka të bëjë me një gjë të bukur që njerëzit bëjnë kur janë shumë, shumë afër njëri-tjetrit. Por a është kjo ekskluzive për binjakët? Nuk mendoj kështu. Mendoj është ekskluzive për marrëdhënie shumë të veçanta, të ngushta”, shtoi ajo.

Ajo gjithashtu e konsideron atë si një veçori normale të zhvillimit.

- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -

Për të tjerët, si për Youldens, gjuhët janë një kombinim i afërsisë dhe kuriozitetit intelektual, megjithëse Thorpe thotë se ky zhvillim afatgjatë dhe i vetëdijshëm i një gjuhe private është relativisht i rrallë.

Ndryshe, binjakët Youlden vazhdojnë të shpikin fjalë të reja.

Për ta, krijimi i Umerit nuk ka qenë gjë tjetër veçse një përvojë pozitive. Gjuha po zhvillohet vazhdimisht ndërsa vëllezërit mendojnë për fjalë të reja për gjërat që janë shfaqur me jetën moderne.

Tani ata drejtojnë kompaninë e tyre të trajnimit të gjuhës, duke mbështetur individë, institucione arsimore dhe kompani private me mësimin e gjuhës.

Edhe pse nuk jetojnë bashkë, ata ende bisedojnë me njëri-tjetrin në Umeri./Katror.info

Përgatiti:

Arsim Buxhovi
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    Google bën revolucion teknik me kompjuterin kuantik
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    “Dora” e Lorika Govorit – një model i modës së qëndrueshme në Kosovë
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    Njohuria për të drejtat në punë – çelës për trajtim dinjitoz të punëtorëve
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    5 gabimet që nuk duhet të bëni kur gatuani gjellë me mish
TAGGED:binjaketgjuhetkomunikimiLanguagesMatthew YouldenMichael Youldenpeoplepoliglotettop4

Abonohu për newsletter dhe merri lajmet e mira në email!

Shpërndaje
Facebook Whatsapp Whatsapp Email Copy Link Print
Artikulli i mëparshëm Superliga rikthehet me disa duele të ‘nxehta’
Artikulli i ardhshëm Starlink apo 5G, cili e ofron internetin më të shpejtë?

Mos e le me t’ikë asgjë - Follow US!

FacebookLike
XFollow
InstagramFollow
YoutubeSubscribe

Abonohu për newsletter dhe merri lajmet e mira në email!

Mundesh me e lexu edhe...

People

Bebe Rexha do të këndojë himnin kombëtar amerikan në kampionatin e bejsbollit në Toronto

15 Shikime
People

Hapet në Prishtinë Java e Filmit të Frankofonisë

23 Shikime
People

Radio Kosova nis maratonën për Festivalin e Këngës

20 Shikime
Katror.info

Veç lajme të mira :)

katror.info është pjesë e Katror Media and Publicity.

Katror Media është platforma e parë në Kosovë e fokusuar në lajme të mira dhe gazetari konstruktive.

Ekipi ynë i përbërë prej gazetarëve, video-produksionit e profesionistëve në web e rrjete sociale punojnë për t'ju sjellë çdo ditë histori që inspirojnë dhe promovojnë sukseset e shoqërisë sonë.

Projekti i Katror Media "Utilizing AI and other tech tools/opportunities to expand online presence and revenues" është mbështetur nga #SustainMedia Programme, i bashkëfinancuar nga Bashkimi Evropian dhe Qeveria Gjermane, ndësa implementohet nga GIZ, DW Akademie dhe Internews.
Përmbajtja e publikuar në katror.info është në përgjegjësi të Katror Media dhe nuk pasqyron pikëpamjet e BE-së apo të Qeverisë Gjermane.

Secured by  

Anëtar në

Katror.info anëtar në Këshilli i Mediave të Shkruara të Kosovës KMSHK - Katror.info member of Press Council of Kosovo PCK
 [email protected]
 +38346500508
 Rruga Ahmet Krasniqi, 40 Prishtinë

Për Marketing:

+38346500508
[email protected]
© 2022 - 2024 katror.info
Welcome Back
Username or Email Address
Password

Lost your password?