Më 9 shkurt 2025, Republika e Kosovës do të mbajë zgjedhjet e para të rregullta parlamentare që nga shpallja e pavarësisë në vitin 2008. Ky proces shënon një moment të rëndësishëm për demokracinë e vendit, duke u zhvilluar pas një dekade me zgjedhje të parakohshme, shkruan Katror.info.
Fushata dhe monitorimi
Fushata zgjedhore, e cila nisi më 11 janar, është zhvilluar pa incidente të mëdha në territorin e Kosovës. Megjithatë, organizatat monitoruese kanë vënë në dukje përdorimin e gjuhës nxitëse nga liderët politikë gjatë fushatës.
Këto janë zgjedhjet e nënta parlamentare që nga përfundimi i luftës në vitin 1999. Kosova ka mbajtur zgjedhje të rregullta parlamentare në vitet 2001, 2004 dhe 2007, ndërsa pas shpalljes së pavarësisë, zgjedhjet e vitit 2010, 2014, 2017, 2019 dhe 2021 u zhvilluan si të parakohshme.
Mundesh me e lexu edhe…
28 subjekte politike në garë
Zgjedhjet e 9 shkurtit janë caktuar nga presidentja Vjosa Osmani, pas konsultimeve me partitë parlamentare. Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka certifikuar 28 subjekte politike me gjithsej 1.280 kandidatë.
Nga këto subjekte politike:
- 20 janë parti politike,
- 5 janë koalicione,
- 2 janë iniciativa qytetare,
- 1 kandidat është i pavarur.
Në garë marrin pjesë parti të komuniteteve shqiptare, serbe, turke dhe komuniteteve tjera joshumicë.
Struktura e Kuvendit të Kosovës
Kuvendi i Kosovës ka 120 deputetë, nga të cilët 20 ulëse janë të garantuara për komunitetet joshumicë:
- 10 ulëse për komunitetin serb,
- 10 ulëse për komunitetet turke, boshnjake, rome, ashkalike, gorane dhe egjiptiane.
Programet dhe kandidatët kryesorë
Lëvizja Vetëvendosje (LVV), partia fituese e zgjedhjeve të fundit, garon me sloganin “Cep më cep”, ndërsa kandidati për kryeministër është Albin Kurti. Programi i saj përfshin:
- 1 miliard euro për zhvillimin e industrisë prodhuese,
- Heqjen e taksës 10% për veturat e importuara nga BE,
- Biletë mujore 10€ për transport publik të integruar në gjithë Kosovën,
- 500 milionë euro për zhvillimin e Brezovicës si destinacion turistik,
- 100 euro shtesë për gjyshërit që kujdesen për mbesat dhe nipërit kur prindërit punojnë.
Partia Demokratike e Kosovës (PDK) garon me sloganin “Kosova mundet ma mirë”, me kandidat për kryeministër Bedri Hamzën. Disa nga premtimet e tij janë:
- Rritje pagash 50% për sektorin publik,
- Rritje pensionesh 70%,
- 100 euro subvencion për familjet që i dërgojnë fëmijët në çerdhe.
Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK) garon me sloganin “Bëhu Ndryshimi”, me kandidat për kryeministër Lumir Abdixhikun. Ndër pikat kryesore të programit të tij janë:
- Investime prej 5 miliardë eurosh,
- Buxhet vjetor 5 miliardë euro,
- Rritje ekonomike 5% gjatë mandatit të tij.
Koalicioni “Për Kosovën Fituese” (AAK & Nisma), me kandidat Ramush Haradinajn, ka si premtim kryesor anëtarësimin e Kosovës në NATO, krahas politikave për rritje pagash dhe zhvillim ekonomik.
Risi në mënyrën e votimit
Në këto zgjedhje, qytetarët do të mund të zgjedhin një subjekt politik dhe deri në 10 kandidatë për deputetë, ndryshe nga zgjedhjet e kaluara ku limiti ishte 5 kandidatë.
Sipas KQZ-së, numri i përgjithshëm i votuesve është 2.075.868, përfshirë 104.924 votues jashtë vendit. Votues të rinj që do të votojnë për herë të parë janë 125.852.
Votimi jashtë Kosovës dhe heshtja zgjedhore
- Votimi nga diaspora ka nisur më 9 janar dhe përfundon më 8 shkurt.
- Heshtja zgjedhore këtë vit do të zgjasë vetëm gjatë 12 orëve të votimit, nga momenti i hapjes së kutive deri në mbylljen e tyre.
Vëzhgimi ndërkombëtar
Zgjedhjet e 9 shkurtit do të monitorohen nga mbi 100 vëzhgues të BE-së, të cilët vijnë nga 18 vende të ndryshme, me qëllim sigurimin e standardeve demokratike, bazuar në ftesën e presidentes Vjosa Osmani./Katror.info
Përgatiti:
