Për vite me radhë, vizitorëve në pyjet tropikale të Amerikës Qendrore dhe Jugore u është folur për një pemë që ecën ngadalë mbi rrënjët e saj të drejta. Miti i të ashtuquajturës “palmës që ecën” (Socratea exorrhiza) është kultivuar që nga viti 1980, kur antropologët John H. Bodley dhe Foley C. Benson përshkruan në detaje sjelljen e pabesueshme të këtij organizmi bimor në një punim shkencor.
Sipas Bodley dhe Benso, disa palma në Perunë lindore, kur rrëzohen nga një pemë ose degë që bie, mund të “rregullojnë veten dhe ‘të dalin’ nga poshtë pengesës”, larg vendit të mbirjes. Thuhej se palmat ndiqnin rrezet e diellit nëpër pyll duke përdorur një duzinë ose më shumë rrënjë që mbijnë nga trungjet e tyre të përmbysura.
Ndonjëherë ato rrënjë ulen disa metra mbi tokë dhe siç shpjegoi Bodley dekada më parë, kur ato shkëputen ose kalben, “këmbët” e reja mund të eksplorojnë pjesë të tokës pak më tej. Deri më sot, udhërrëfyesit nëpër pyjet tropikale të Amerikës Latine shpesh u thonë turistëve se palmat që ecinmund të ndryshojnë pozicionin e tyre deri në 20 metra në vit, raporton Science Alert.
Mundesh me e lexu edhe…
Megjithatë, ndërsa disa shkencëtarë besojnë se mund të ketë një kokërr të vërtetë në atë histori, “shëtitja” e kësaj bime është ndoshta një mit. Kur shikojmë provat, kjo histori me të vërtetë nuk ka një bazë solide.
Ekologu tropikal dhe eksperti i palmave Gerardo Avalos publikoi një studim në vitin 2005 që tregoi se S. exorrhiza në fakt nuk endet dhe nuk lëviz nga vendi ku është mbjellë. Në studim, Avalos dhe kolegët e tij pajtohen se kur një palmë që ecën rrëzohet, ajo mund të zhvillojë shpejt rrënjë të reja për të përballuar humbjen e stabilitetit, por në fakt nuk lëviz shumë.
Në një intervistë me ilustruesen dhe shkrimtaren italiane Elisa Paganelli, Avalos shpjegon se palma është e fiksuar në vendin e saj të mbirjes, megjithëse, si bimët e tjera në pyllin tropikal, ajo mund të shtrihet për të arritur dritën. Shkencëtari pranon se është “me të vërtetë mbresëlënëse dhe e pabesueshme të besosh” që një palmë mund të ecë, por thotë se është “thjesht një legjendë”.
Megjithatë, misteri i vërtetë që vazhdon ende është se pse palma që ecën ka rrënjë kaq të gjata nëse nuk ecën. Në vitet 1960, shkencëtarët mendonin se këto rrënjë ekstreme kishin evoluar për të përballuar përmbytjet, por nuk ka shumë prova bindëse për të mbështetur këtë ide.
Kohët e fundit, studiuesit kanë argumentuar se në pyjet e dendura të shiut, rrënjët e drejta të palmave që ecin i lejojnë species të rrisë më lehtë lartësinë dhe stabilitetin e saj, duke përfituar nga boshllëqet e dritës sipër pa shpenzuar energji në një trung më të trashë.
Dhe ndërsa shumë do të vazhdojnë të tregojnë historinë e kësaj bime, provat në këtë pikë sugjerojnë se kjo specie në të vërtetë nuk ec, duke e bërë historinë një përrallë të vërtetë. /Katror.info
Përgatiti:
